Pięćdziesiąt procent kierowców odczuwa stres przy słabej widoczności. [1] Nie do przecenienia jest w takim przypadku dobre oświetlenie drogi, ponieważ dobre światło to najlepszy system bezpieczeństwa. Odkąd wynaleziono samochody, HELLA ustanawia trendy w dziedzinie innowacji i wprowadza przyszłościowe technologie w produktach i układach oświetleniowych. Celem tych działań jest poprawa komfortu jazdy i zwiększenie bezpieczeństwa; dodatkowo atrakcyjny wygląd produktów oświetleniowych HELLA pozwala producentom pojazdów uzyskać szczególną stylistykę pojazdu oraz odpowiednio pozycjonować pojazd na rynku. Dowiedz się więcej o naszych produktach z segmentu oświetlenia oraz segmentu produktów tuningowych.
[1] Frost & Sullivan
Od początku lat 60-ych dwudziestego wieku halogenowe źródła światła są stosowane w oświetleniu pojazdów, w reflektorach z otwartym odbłyśnikiem i projektorowych. W porównaniu ze zwykłą żarówką lampy halogenowe mają większą żywotność i wydajność. Każda lampa zawiera wolframowy żarnik, podobnie jak tradycyjna żarówka, lecz gaz wewnątrz szklanej bańki stanowi specjalną mieszaninę związków halogenowych. Ta specyficzna mieszanina gazów powoduje, że cząsteczki wolframu uwolnione z żarzącego się żarnika powracają do niego i nie osiadają na szklanej bańce, zapewniając tym samym optymalną emisję światła. Temperatura żarnika wewnątrz lampy halogenowej jest wyższa, a co za tym idzie, większa jest też ilość emitowanego światła. Oprócz reflektorów z otwartym odbłyśnikiem wykorzystuje się także reflektory z bihalogenowym systemem projektorowym. Ten rodzaj świateł może emitować światło mijania i drogowe z jednego modułu projektorowego, poprzez mechaniczne przełączanie przesłony. W pozycji podniesionej przesłona tworzy specyficzną granicę światła i cienia dla świateł mijania. W pozycji opuszczonej następuje emisja świateł drogowych.
Reflektory ksenonowe pomagają ratować życie. Gdyby wszystkie pojazdy na niemieckich drogach były wyposażone w reflektory ksenonowe, to liczba wypadków drogowych się w nocy spadłaby o 50%, a śmiertelność w tym samym czasie spadłaby o 18%.[1] Mimo tak znaczących zalet reflektorów ksenonowych ponad połowa Niemców nie posiada dostatecznych informacji o tym rodzaju oświetlenia, a prawie taka sama liczba nie potrafi wymienić żadnej z zalet reflektorów ksenonowych. Kontrastuje to mocno z dużym odsetkiem (96%) zadowolonych posiadaczy pojazdów wyposażonych w ten system.[2] Reflektory ksenonowe emitują światło przez jonizację gazu wyładowaniem elektrycznym. Wysokie napięcie 20000 V niezbędne do jonizacji gazu jest wytwarzane przez zapłonnik elektryczny.
W reflektorach biksenonowych światła mijania i drogowe są emitowane z jednego modułu projektorowego, który przełącza się mechanicznie za pomocą przesłony. Z uwagi na to, że kolor i natężenie światła pozostają takie same, ludzkie oko postrzega oświetlenie jako niezmienne. W porównaniu z halogenowymi światłami mijania ksenonowe światła mijania charakteryzują się jaśniejszym i szerszym oświetleniem drogi. Zasięg świateł drogowych jest znacznie większy, a brzegowe obszary jezdni są lepiej oświetlone. W reflektorach ksenonowych automatyczna lub dynamiczna regulacja zasięgu świateł zapewnia zawsze prawidłowe ustawienie reflektora zależnie od obciążenia, procesu hamowania i/lub przyspieszenia pojazdu. Stan obciążenia jest mierzony przez indukcyjne lub magnetyczno-elektryczne czujniki położenia osi, a ustawienie reflektorów korygowane jest za pomocą serwomotorów. W przypadku dynamicznej regulacji zasięgu świateł prędkość pojazdu jest przetwarzana na podstawie sygnału prędkościomierza. Dzięki temu może nastąpić szybkie wyrównanie zasięgu świateł podczas procesów hamowania i przyspieszania. Cały system ksenonowy obejmuje także instalację czyszczenia reflektorów, która utrzymuje w czystości szkło reflektorów po to, by światło było skierowane na jezdnię i aby wykluczyć oślepianie kierowców pojazdów nadjeżdżających z przeciwka. Aby zapewnić kierowcy jeszcze lepszą widoczność o większym zasięgu, w roku 2003 zostały wprowadzone dynamiczne światła zakrętowe. W tym systemie reflektory zmieniają swe położenie w zależności od kąta skrętu koła kierownicy. Kolejny etap rozwoju zaawansowanych systemów reflektorowych stanowi wprowadzony w roku 2005 adaptacyjny system świateł przednich (AFS). W oparciu o moduł VarioX rozkład światła reflektorów jest dostosowywany do konkretnej sytuacji w zależności od prędkości i wychylenia przednich kół podczas jazdy w zakrętach. W roku 2009 nastąpił kolejny przełom: po raz pierwszy system reflektorowy został połączony z kamerą pełniącą funkcję czujnika, dzięki czemu możliwe jest sterowanie reflektorami w zależności od warunków otoczenia. W przypadku sterowania, wiązka światła refletorów pojazdu jest automatycznie skracana w taki sposób, że kończy się przed innym pojazdem. Najnowocześniejsze, nieoślepiające światła drogowe idą jeszcze o krok dalej, przysłaniając automatycznie te obszary drogi, w których oświetlenie mogłoby przeszkadzać innym użytkownikom.
[1]Badania TÜV
[2]Badania PULS, 2008
Reflektory LED jako przełomowa innowacja w dziedzinie oświetlenia pojazdów stanowią obecnie szczytowe osiągnięcie błyskawicznie rozwijającej się technologii LED. Pierwszymi funkcjami oświetleniowymi w tej technologii były wysoko osadzone światła hamowania wprowadzone na początku lat 90-ych dwudziestego wieku.
Obecnie dostępne reflektory LED z uwagi na swoją złożoność lub nadal wysokie koszty w porównaniu z konwencjonalnymi technologiami znajdują zastosowanie przede wszystkim w segmencie pojazdów premium. Publiczna debata wokół emisji CO2 zarówno w aspekcie politycznym, jak i - w konsekwencji - ekonomicznym i technologicznym zmusza do wprowadzania na rynek wydajnego pod względem energetycznym oświetlenia także w segmencie produktów masowych. Reflektory LED wykazują w tym względzie niezbędny potencjał, ponieważ oferują nie tylko korzyści w aspekcie ochrony środowiska, ale także dzięki barwie światła przypominającej światło dzienne zapewniają kierowcy komfort jazdy. Ponadto lampy LED charakteryzują się dużym potencjałem stylistycznym, co pomaga producentom pojazdów w kreowaniu wyróżniającego się wyglądu pojazdów określonej marki. W przypadku lamp LED do wytworzenia funkcji świetlnych wykorzystywany jest półprzewodnik. Wiązka światła tworzona jest poprzez nakładanie się poszczególnych składowych z różnych modułów optycznych. Lampy LED są zaprojektowane tak, aby wiązka światła była utworzona przez moduły optyczne dowolnych kształtów. Osiągnięcie tego założenia wymaga jednakże dobrego zarządzania układem termicznym poszczególnych elementów optycznych. Ponieważ tylko część mocy elektrycznej zostaje zamieniona na światło, reszta w postaci ciepła musi być efektywnie odprowadzana ze struktur półprzewodnikowych LED i oddana do otoczenia. Pierwsze reflektory LED miały tylko główne funkcje oświetleniowe (światła mijania i drogowe). Duża dynamika rozwoju adaptacyjnych funkcji światła wkrótce znajdzie swoje odzwierciedlenie także w obszarze lamp LED. Firma Hella zaprezentowała właśnie reflektory w technologii LED z funkcjami AFS. Rozwój tego obszaru będzie zmierzać w tym kierunku, aby w przyszłości uzyskać lampy LED, które pod względem funkcjonalności będą prezentować taki sam poziom, co obecne lampy ksenonowe. Inny trend, który można zaobserwować w przypadku lamp LED to optymalizacja poboru energii. Tak zwany system EcoLED wyróżnia się także poprzez optymalizację kosztów. System EcoLED przewyższa obecne lampy halogenowe pod względem technologii oświetleniowej i wydajności.
Jednym z pierwszych systemów wspomagania kierowcy była funkcja dynamicznego doświetlania zakrętów wprowadzona w roku 2003. W tym systemie reflektory zmieniają swoje położenie w zależności od kąta odchylenia koła kierowanego pojazdu.
Kolejnym zaawansowanym etapem rozwoju funkcji dynamicznego doświetlania zakrętów jest system adaptacyjnych świateł przednich (AFS). System ten wykorzystuje zarówno kąt odchylenia koła kierowanego pojazdu, jak i prędkość pojazdu jako parametry wpływające na oświetlenie drogi. Na podstawie tych danych moduł VarioX może tworzyć różne wiązki światła, np. przystosowane do jazdy w warunkach miejskich, pozamiejskich, w niekorzystnych warunkach atmosferycznych lub na autostradzie.
Rozwój adaptacyjnego tworzenia linii odgraniczającej część oświetloną od zaciemnionej (aCOL) idzie jeszcze o krok dalej. System ten wykorzystuje także dane uzyskane z otoczenia pojazdu w celu ukształtowania wiązki światła. Kamera wykrywa pojazdy nadjeżdżające z przeciwka oraz poprzedzające i za pomocą silnika krokowego moduł VarioX jest obracany w ciągu kilku milisekund do wymaganego położenia. Oznacza to, że wiązka światła kończy się zawsze bezpośrednio przed pojazdem poprzedzającym oraz nadjeżdżającymi z przeciwka.
W przypadku nieoślepiających świateł drogowych kierowca może prowadzić pojazd ciągle na światłach drogowych. Jeżeli kamera wykryje innych użytkowników ruchu drogowego, następuje dostosowanie rozkładu światła w celu przysłonięcia właściwego obszaru.
Lampy LED, obecnie wykorzystywane do oświetlania w zakresie szerszym niż kiedykolwiek wcześniej, w przyszłości będą oferować dodatkowe możliwości. Funkcja ukierunkowanego oświetlenia punktowego pozwoli na oświetlanie poszczególnych typów obiektów, na przykład dzieci bawiących się na skraju drogi. Dzięki temu uwaga kierowcy zostanie odpowiednio wcześnie zwrócona na takie źródło zagrożenia, umożliwiając mu wczesną reakcję.
Światła mijania stanowią kompromis wszystkich częściowych rozkładów światła. Z tego względu opracowany został system adaptacyjnych świateł przednich, który w zależności od prędkości i wychylenia przednich kół podczas jazdy w zakrętach, umożliwia najlepsze oświetleni jezdni. Do wykonania tego zadania niezbędny jest moduł projektorowy VarioX. Charakterystyczna dla modułu VarioX jest możliwość szybkiej zmiany wiązki światła i jej położenia. Za pomocą silnika krokowego moduł VarioX zmienia wewnętrzną optykę kształtującą wiązkę światła.
Dalszy etap rozwoju systemu AFS ze statycznym rozkładem światła stanowi połączenie tego systemu z kamerą i funkcjami przetwarzania obrazu.
Pierwszy krok w tym kierunku stanowi adaptacyjna linia odgraniczająca część oświetloną od zaciemnionej (aCOL):
Kamera umiejscowiona w przedniej szybie pojazdu rozpoznaje pojazdy poprzedzające oraz nadjeżdżające z przeciwka i dzięki temu lampy są sterowane w taki sposób, aby wiązka światła kończyła się dokładnie przed tymi pojazdami. Dzięki temu zasięg świateł mijania wynoszący obecnie około 65 metrów można zwiększyć do 200 metrów (linia 3-luksów). Jeżeli droga jest pusta, system przełącza się na światła drogowe, zapewniając kierowcy zawsze optymalną widoczność. System wykorzystuje także informacje o kącie nachylenia w płaszczyźnie pionowej, wnioskując na ich podstawie topografię drogi w celu poprawy oświetlenia na terenach górzystych. Możliwość ustawienia zasięgu reflektorów bazuje na funkcji kontroli poziomu oślepiania przez innych uczestników ruchu drogowego. Pomaga to unikać oślepiania i zapewnia maksymalny rozkład światła emitowanego przez światła mijania.
Funkcja świateł mijania polega na zapewnieniu kierowcy możliwie jak najlepszej widoczności przy jednoczesnym wykluczeniu oślepiania innych użytkowników ruchu drogowego.Często światła te okazują się jednak niewystarczające, szczególnie przy większych prędkościach lub nierównościach jezdni. Wielu kierowców nie używa świateł drogowych z obawy przed oślepieniem nadjeżdżających z przeciwka, jeżeli nie zdążą odpowiednio wcześnie na to zareagować.
Nieoślepiające światła drogowe pozwalają kierowcy na jazdę ze stale włączonymi światłami drogowymi, lecz jednocześnie minimalizują efekt oślepiania innych użytkowników dróg.
System ten jest złożony z kamery zamontowanej z przodu pojazdu, wysokosprawnego oprogramowania oraz inteligentnej technologii oświetleniowej i automatycznie przysłania światła drogowe w tych obszarach drogi, w których mogłoby ono przeszkadzać innym uczestnikom ruchu drogowego. Pozwala to na znaczne zwiększenie wykorzystywania świateł drogowych podczas jazdy w nocy.
Jeżeli kamera wykryje innych użytkowników dróg narażonych na oślepienie, to w rozkładzie światła automatycznie zostaje przysłonięty obszar wokół nich. Przysłonięty obszar może nawet dynamicznie podążać za użytkownikiem drogi. Obszar bezpośrednio przed pojazdem jest oświetlony przez cały czas według standardowego rozkładu światła, porównywalnego z obecnym poziomem świateł mijania. Jasność zmieniającej się strefy można dostosować do warunków lokalnych za pomocą funkcji linii odgraniczającej część oświetloną od zaciemnionej. Uzyskanie nieoślepiających świateł drogowych jest możliwe poprzez zamontowanie specjalnej osłony w module projektorowym VarioX®. Na podstawie przetwarzania obrazu oraz poprzez inteligentne ustawienia modułu VarioX istotne obszary wokół pojazdów nadjeżdżających z przeciwka są po prostu usuwane z zakresu rozdziału światła emitowanego przez światła drogowe, natomiast reszta pola pozostaje oświetlona, zapewniając kierowcy lepszą widoczność w porównaniu z systemami standardowymi.