Fren hortumları ve fren hatları
Fren hattı ve el freni teli
Araçlardaki fren hattı, fren hortumu ve el freni teli konusunda faydalı bilgileri ve önemli ipuçlarını burada bulabilirsiniz.
Fren hattı, fren hortumları ve el freni tellerinin ortak bir noktası vardır: İşletim kuvvetini tekerlek frenlerine aktarırlar – biri hidrolik, diğeri mekanik olarak. Bu sayfada size fren hatlarına, fren hortumlarına ve el freni tellerine yönelik hangi gereksinimlerin olduğunu, bu bileşenlerdeki hasarların nasıl tespit edildiğini ve fren sisteminin güvenliğinin her zaman güvence altına alınması için, bunlar değiştirilirken nelere dikkat edilmesi gerektiğini göstermekteyiz.
Önemli güvenlik uyarısı
Çalışmalarında araç servislerine profesyonel destek sağlamak için, aşağıdaki teknik bilgiler ve uygulamaya yönelik ipuçları HELLA tarafından hazırlanmıştır. Bu web sitesinde sağlanan bilgiler, yalnızca uygun şekilde eğitilmiş uzman personel tarafından kullanılmalıdır.
İÇİNDEKİLER
FREN HORTUMLARI VE FREN HATLARI: TEMEL BİLGİLER
Fren hortumları ve fren hatları, hidrolik fren sistemlerinde fren hidroliğini aktarma görevini yerine getirirler. Fren hatları, örneğin ana fren silindiri gibi işletme donanımları ile tekerlek freninin hidrolik bileşenlerini birleştirirler. Fren hortumları, karoser ile şasi arasındaki tüm hareketli noktalarda esnek bağlantı hatları olarak kullanılırlar.
Modern araçlarda ABS, ESP ve ASR sistemlerinin entegre edilmesi sayesinde, bu yapı gruplarına yönelik gereklilikler önemli ölçüde artmıştır. En önemli gereklilikler arasında basınç mukavemeti, mekanik dayanıklılık, termik ve kimyasal direnç bulunmaktadır.
Bir fren hortumunun yapısı
Fren hortumları, özel bir kauçuk karışımı ile genel olarak hortumu önemli ölçüde güçlendiren ve basınç taşıyıcı görevi gören entegre bir örgüden oluşurlar.
Fren hatları, aşağıda belirtilen etkilere ve yüklere maruz kalırlar:
- Mekanik zorlama: Aracın direksiyon ve süspansiyon hareketleri
- Olumsuz hava koşulları: Isı, soğuk ve ozon
- Harici etkiler: Su, yol tuzu ve yağ
- Hidrolik basınç empülsiyonları: Hidrolik fren sistemlerinde kısa süreli olarak 180 bara kadar basınç oluşabilir
Bu etkiler nedeniyle, fren hortumlarının ve fren hatlarının olağanüstü bir empülsiyon mukavemetine, sağlam bağlantı elemanlarına ve yüksek bir dayanıklılığa gereksinimleri vardır.
Yasal yönetmelikler
Motorlu araçlar için fren hortumlarının işaretlenmesi, performansı, sabitlenmesi ve bağlantıları için asgari gereksinimler SAE J 1401, FMVSS 571.106 ve ISO 3996 standartlarında belirtilmiştir.
Burada, üretici bilgisinin yanı sıra, temel alınan spesifikasyon da kılıf üzerinde bir işaret olarak görülebilmelidir. Ayrıca, eksenel bir dönüşü gösteren renkli bir işaret veya malzemeye işlenmiş bir işaret de hortuma uygulanmış olmalıdır. Burada genellikle hortumun tüm uzunluğu boyunca beyaz renkli bir uzunlamasına çizgi uygulanır. Bu nedenle, bir yenileme durumunda sadece bu standarda uygun fren hortumları kullanılmalıdır.
En yüksek kalite ve güvenlik seviyelerini sağlama iddiamızı karşılayabilmek için, HELLA fren hortumları tüm SAEJ1401 spesifikasyonlarını aşmaktadır.
FREN HATTI VE FREN HORTUMU ARIZASI: ARIZA NEDENİ
FREN HATTI VE FREN HORTUMUNUN KONTROL EDİLMESİ: SORUN GİDERME
Fren hatları ve fren hortumları emniyet açısından önem taşıyan bileşenlerdir ve her araç bakımı kapsamında kontrol edilmeleri gerekir. Tipik problemler, fren hatlarındaki korozyon veya hortum hatlarının hasar görmesidir.
Bu problemler, kazalar, hatalı montaj veya yıpranma sonucu ortaya çıkabilir. Gözle yapılan bir muayene sayesinde, sürtünme noktaları, çatlaklar, kabarcık oluşumu, korozyon veya diğer harici hasarlar genellikle fazla çaba harcamadan tespit edilebilmektedir.
MONTAJ TALİMATLARI
Onarım çalışmaları kapsamında, teknisyenin aşağıdaki talimatlara uyması gerekmektedir:
- Fren hortumları gergin olmayan ve temas etmeyecek şekilde monte edilmelidir
- Hortum bükülmeleri ve sürtünmeden kaçınılmalıdır
- Madeni yağlar ve gres yağlarıyla temas önlenmelidir
- Direksiyon ve süspansiyon hareketleri sırasında yeterli bir hareket serbestliği sağlanmış olmalıdır
- Hortumların doğrudan egzoz sisteminin yakınına döşenmesinden kaçınılmalıdır
- Çok küçük bükülme yarıçapları önlenmelidir (>40mm)
- Fren balatası ve araç üreticisinin montaj talimatlarına uyun
Uyarı!
Hatalı bir montaj, aracın sürüş davranışlarını olumsuz etkileyebilir ve hayati tehlikeye yol açabilir.
EL FRENİ TELİ: TEMEL BİLGİLER
Yasaların gerektirdiği gibi, çok izli motorlu araçlar iki bağımsız fren sistemine sahip olmalıdır. Servis freni sistemine ek olarak bir de park freni sistemi gereklidir. El freni olarak da adlandırılan park freninin görevi, duran veya park halindeki bir aracın kaymasını önlemektir. Mekanik el freninde, el freni kolu kas gücü ile çalıştırıldığında, frenleme kuvveti halatlar aracılığıyla arka aksın tekerlek frenlerine iletilir.
El freni tellerı, hatların veya metal hortumların içerisinden yönlendirilen ve Bowden kabloları olarak da adlandırılan çelik halatlardır (Resim 1). Fren tellerinin ayarlanması, ek olarak takılan ayarlama cihazları aracılığıyla gerçekleştirilir. Bowden kabloları, onları su ve kir gibi olumsuz hava etkilerinden korumak için plastikle kaplanmıştır.
Temel olarak, el freni tellerine takılan iki tür çelik halat arasında ayrım yapılır (Resim 2). HELLA el freni tellerinin üretimi için istisnasız test edilmiş ve yüksek kaliteli malzemeler kullanılmaktadır. Sağlamlık ve esneklik açısından sahip olduğu özel nitelikleriyle, kullanılan çelik halatın seçimi de her zaman araca ve fren sistemine uyumlu olarak gerçekleştirilir.
Üstte: Birkaç halat telinden oluşan çelik halat
Altta: Bir tel örgüsünden oluşan çelik halat
El freni telleri, aşağıda belirtilen etkilere ve yüklere maruz kalırlar
- Mekanik zorlama: fren devreye alındığında veya aracın aks ve süspansiyon hareketleri sırasında ortaya çıkan çekme kuvvetleri
- Olumsuz hava koşulları: Isı, soğuk veya ozon
- Harici etkiler: Su, yol tuzu ve yağ
Bu etkiler nedeniyle, fren tellerinin olağanüstü bir çekme mukavemetine, sağlam bağlantı elemanlarına ve yüksek bir dayanıklılığa gereksinimleri vardır. El freni telindeki bir kusur, ilk olarak el freninin arızalanmasıyla kendini belli eder.
Aşağıdaki kusurlar ortaya çıkabilir
- Fren etkisi yok veya yetersiz
- Eşit olmayan fren etkisi
- Park freni devreden çıkartılamıyor
EL FRENİ ARIZASI: ARIZA NEDENİ
EL FRENİ TELİNİN KONTROL EDİLMESİ: SORUN GİDERME
El freni kablolarının profesyonel olarak ayarlanması, ancak el freni sisteminin tüm parçaları tamamen işlevsel olduğunda mümkündür. Gözle yapılan bir kontrol sayesinde, sürtme noktaları, çatlaklar, korozyon veya diğer harici hasarlar genellikle fazla çaba harcamadan tespit edilebilmektedir. Açıktaki tel halatlarda tel kopması veya ayrık uçlar olup olmadığını kontrol edin ve gerekirse değiştirin. Yönlendirme makaralarını veya kılavuzları hareket kolaylığı ve işlev açısından kontrol edin.
Mekanik olarak çalıştırılan el freninin kontrolüne ilişkin uyarı
- Fren etkisi, bir fren dinamometresi üzerinde kontrol edilmelidir
- El freni kolunun ilk dişi çekildiğinde, herhangi bir fren etkisi olmamalıdır
- Sol ve sağ tekerlek arasındaki tekerlek çevre kuvvetlerinin farkı, en büyük değerden maks. %30 sapabilir
- Park freni ile bir bloke etme frenlemesi mümkün olmalıdır
- El freni kolunun çalışma yolu çok uzunsa, park freni yeniden ayarlanmalıdır
Park freninin temel ayarı şu şekilde yapılmalıdır:
- Kampanalı freninin fren pabuçlarının yenilenmesi
- Entegre el freni tertibatına sahip bir kaliperin yenilenmesi
- Ayarlama ünitelerinin yenilenmesi veya sıfırlanması
- Aşırı uzun çalıştırma yolu
- El freni halatlarının yenilenmesi
Bu bağlamda, araç üreticisinin ilgili onarım talimatlarına uyulmalıdır.
MONTAJ TALİMATLARI
Onarım çalışmaları kapsamında, teknisyenin aşağıdaki talimatlara uyması gerekmektedir
- Fren halatlarını gergin olmayan ve temas etmeyecek şekilde monte edin
- Hortum bükülmelerini ve sürtünme noktalarını önleyin
- Hareketli noktalardaki bağlantı elemanlarını gereken ölçüde gresle yağlayın
- Direksiyon ve süspansiyon hareketleri sırasında yeterli bir hareket serbestliği sağlanmış olmalıdır
- Hortumların doğrudan egzoz sisteminin yakınına döşenmesinden kaçınılmalıdır
- Fren ve araç üreticisinin montaj talimatlarına uyun!