Şarj sisteminin bileşenleri
Şarj sistemindeki servis işlemleri
Eco Start-Stop DRIVe ile donatılmış bir Volvo V60 örneğinde, şarj sistemindeki servis işlemleri konusunda faydalı bilgileri ve değerli ipuçlarını burada bulabilirsiniz.
Yakıt tüketimini ve emisyon değerlerini azaltmak için, örneğin otomatik Start-Stop sistemi gibi otomatik olarak çalışan sistemler kurulur. Araç üreticisine bağlı olarak, farklı tasarımlar ve gereksinimler mevcuttur. Bu nedenle, sık gerçekleştirilen çalıştırma işlemleri için, tek yönlü kavramalı kayış kasnağına sahip yüksek verimli alternatörler ve güçlendirilmiş yapıya sahip marş motorları monte edilir. Sadece marş ve şarj sisteminin tüm bileşenleri düzgün çalışıyorsa otomatik Start-Stop işlevi garanti edilir.
Önemli güvenlik uyarısı
Çalışmalarında araç servislerine profesyonel destek sağlamak için, aşağıdaki teknik bilgiler ve uygulamaya yönelik ipuçları HELLA tarafından hazırlanmıştır. Bu web sitesinde sağlanan bilgiler, yalnızca uygun şekilde eğitilmiş uzman personel tarafından kullanılmalıdır.
İÇİNDEKİLER
Şarj sisteminin bileşenleri: Genel bakış
Akü sensörlü AGM akü
AGM kısaltması, Absorbed Glass Mat [emdirilmiş cam elyaf keçe] (AGM) demektir ve bu akülerde elektrolitin cam elyaftan yapılma bir keçeye bağlandığı anlamına gelir. AGM aküler, daha fazla çalıştırma ve besleme güvenilirliği sağlar, sızdırmazdır ve Start-Stop sistemli araçlar için özel olarak geliştirilmiştir.
Akünün negatif kutbuna ek olarak takılan akıllı bir akü sensörü, akünün durumunu izler. Ölçülen değerler, seri LIN iletişim arayüzü aracılığıyla üst seviye bir kontrol ünitesine iletilir.
İkincil akü
Ek olarak bu araçta ikincil akü olarak adlandırılan ikinci bir akü takılıdır. Tampon veya yedek akü olarak da tanımlanan ikincil aküler, motor kapatıldığında araç elektrik sistemini destekler. Ek besleme, bir akü kontrol ünitesi aracılığıyla kontrol edilir ve aynı zamanda akülerin birbirlerini boşaltmasını önler.
Serbest tekerlek kasnaklı (Tek yönlü kavramalı kayış kasnağına sahip) alternatör
Alternatör, motor çalışırken tüketicilere akım sağlar ve akü şarjını korur. Alternatörün gücü motor devrine bağlıdır. Maksimum alternatör gücü sadece 2000 dev./dk.’nın üzerinde üretilir. Şarj dinamosunun kontrol ünitesi olarak da adlandırılan bir şarj kontrolörü alternatöre monte edilmiştir. Şarj kontrolörü, LIN arayüzü aracılığıyla motor kontrol ünitesine bağlıdır. Tek yönlü kavramalı kayış kasnağı takılması sayesinde, sadece bir dönüş yönünün tahrik kuvveti alternatöre aktarılır ve böylece sürtünme ve aşınma azaltılır.
Motor kontrol ünitesi
Bu sistemde, motor kontrol ünitesi (ECM) aracılığıyla şarj sisteminin akıllı bir kontrolü gerçekleştirilir. Merkezi elektronik modül (CEM) tarafından ana akü için istenen şarj voltajı talebini motor kontrol ünitesine ve buradan da alternatör kontrol ünitesine gönderilir. Gösterge panelindeki şarj kontrol lambası, CAN ağı üzerinden kontrol edilir. Aynı zamanda, motor kontrol ünitesi şarj işlemi için bir röle aracılığıyla ikincil akünün açılmasını üstlenir. İkincil akünün şarj süresi, merkezi elektronik modül tarafından hesaplanır ve motor kontrol ünitesine iletilir.
Marş motoru
Marş dinamosu olarak da adlandırılan marş motoru, içten yanmalı motorun çalıştırılması için gereklidir. Marş motorları, başlatma işlemi sırasında, bir dişli halka aracılığıyla kısa bir süre için motora bağlanan ve motoru istenen başlangıç hızına getiren elektrik motorlarıdır. Tasarıma bağlı olarak, marş motorunun akım tüketimi yüz amperin çok üzerinde olabilir. Münferit bileşenler güçlendirilerek, marş motoru tüm servis ömrü boyunca yüksek bir çalıştırma döngüsü için tasarlanmıştır
Şarj sistemindeki servis işlemleri: Kılavuz
Alternatör kontrolüne başlamadan önce, öncelikle aküler kontrol edilmelidir. Piyasada bulunan bir voltmetre ile şarj durumunun basit bir kontrolü gerçekleştirilebilir. Akünün durgun durum voltajı, doğrudan akü kutuplarındaki voltaj ölçülerek belirlenebilir. Ancak bu amaçla, araçtaki tüm elektrik yükleri önceden kapatılmalıdır. İyi bir akü 12,4 ile 13,2 volt arasında voltaj değerine sahip olmalıdır.
Ölçülen değer 12,4 voltun altındaysa, akü şarj edilmeli ve tekrar kontrol edilmelidir. Şarjdan sonra sonuç hala negatifse, akü bir akü test cihazı ile kontrol edilmeli ve gerekirse değiştirilmelidir.
NOT
Asıl sorun giderme veya arıza teşhisinden önce, motor bölmesindeki marş / şarj sisteminin bileşenlerinin ve çevre birimlerinin kısa bir görsel kontrolü yapılmalıdır.
Aşağıdaki servis işlemleri, Eco Start-Stop DRIVe ile donatılmış bir Volvo V60 üzerinde örnek olarak gösterilmiştir, ancak aynı sistemlere sahip diğer araç modellerine de uygulanabilir.
Bir akü test cihazı ile kontrol
Ana akünün BPC-Tool test sonucu
Bir akünün genel durumunu daha iyi değerlendirebilmek için, örneğin BPC-Tool gibi uygun bir akü test cihazı ile akünün kontrol edilmesi tavsiye edilir. Bu sayede, akünün şarj durumu (SOC = State of Charge) ve sağlık durumu (SOH = State of Health) hakkındaki bir ifade kısa bir süre sonra görüntülenebilir. Örneğimizde olduğu gibi, her iki akü de düzgünse, alternatör testine başlanabilir.
Alternatör kontrolü
Amper gücü ve alternatör voltajı LIN sinyalinin osiloskop ile anlık olarak kaydedilmesi
Önce kayış tahriki ve elektrik bağlantılarının durumunu ve işlevini kontrol edin.
Ardından alternatörün voltaj beslemesini kontrol edin. Bu amaçla, uygun bir ölçüm cihazını alternatörün B+ terminaline ve alternatör üzerindeki muhafaza şasisine bağlayın. Ölçüm sonucu akü voltajına eşit olmalıdır. Burada, maksimum sapması < 0,5 volt olan akü voltajı nominal değer olarak kabul edilir. Voltaj farkı daha fazlaysa, kablo tesisatında kesintiler veya temas dirençleri gibi zayıf noktalar olup olmadığı kontrol edilmelidir.
Alternatör şarj voltajının ve şarj akımının kontrol edilmesi
Alternatör gücünü ölçmek için, uygun bir ölçüm cihazı kullanın ve aşağıdaki yöntemi izleyin:
- Pens ampermetreyi alternatörün B+ bağlantısına mümkün olduğunca yakın bağlayın
- Voltmetreyi kırmızı kıskaç (+) ile alternatörün B+ terminaline ve siyah kıskaç (-) ile alternatörün topraklamasına bağlayın
- Motoru çalıştırın ve rölantide çalışmaya bırakın
- Daha sonra bazı elektrik yüklerini açarak, araç elektrik sistemini yaklaşık 40 amper ile yükleyin. Bu, örneğin kısa hüzmeli far, kabin fanı, klima sistemi ve ısıtmalı arka camın açılmasıyla sağlanabilir
- Motor devrini yaklaşık 2000-2500 dev./dk.’ya çıkarın ve ölçüm sonuçlarını okuyun
Bu esnada kontrol voltajı, nominal değerin (13,7 ila 15,0 volt) 0,5 V’tan daha fazla altına düşmemeli ve amper gücü, çalıştırılan tüm tüketicilerin toplam akım tüketiminin üzerinde olmalıdır.
NOT
Marş ve şarj sistemindeki tüm kontroller sırasında lütfen ilgili araç üreticisinin ilgili bakım ve onarım talimatlarına uyun!
Arıza teşhis cihazı / kontrol ünitesi teşhisi ile kontrol
Arıza teşhis cihazında parametre gösterimi
Akü yönetim sistemine sahip modern araçlarda, araç üreticisine ve sisteme bağlı olarak, araçta yapılacak kontroller için farklı işlevler çağrılabilir. Örnek aracımızda, şarj sisteminde meydana gelen arızalar motor kontrol ünitesinde ve merkezi elektronik modülde tespit edilmekte ve arıza hafızasında saklanmaktadır. Alternatörün arıza teşhisi, hem motor kontrol ünitesi hem de merkezi elektronik modül aracılığıyla gerçekleştirilebilir.
Ayrıca, birçok araç sistemi hızlı bir arıza teşhisi için parametreler şeklinde dijital ölçüm değerleri sağlamaktadır. Parametreler, bileşenin mevcut durumunu veya nominal ve gerçek değerlerini gösterir. Burada, örneğin IBS sensörü ve akünün şarj durumu hakkında bilgiler görüntülenebilir.
NOT
Farklı arıza teşhis seçenekleri, mega macs 77 arıza teşhis cihazı yardımıyla örnek olarak gösterilmiştir. İlgili test derinliği ve işlev çeşitliliği, araç üreticisine göre farklı tasarlanmış olabilir ve kontrol ünitesinin ilgili sistem konfigürasyonuna bağlı olarak değişebilir.
Şarj sisteminin kontrol edilmesi: Video
Bu videoda size arıza teşhisinden önce gözle kontrolü, akülerin kontrol edilmesini, alternatör kontrolünü ve bir mega macs 77 arıza teşhis cihazı ile nasıl kontrol yapacağınızı gösteriyoruz.