Anahtarsız Giriş / Çalıştırma Sistemi (Keyless Entry / Go System)
Anahtarsız çalıştırma (Keyless Go)
Araçlardaki pasif giriş / çalıştırma (Passive Entry / Go) konusunda faydalı temel bilgileri ve önemli ipuçlarını burada bulabilirsiniz.
Araç elektroniğinde yapılan büyük gelişmeler sayesinde, araçlarda konfor sistemleri giderek yaygınlaşıyor. Bu sayfada Keyless Go anahtarsız giriş sisteminin nasıl çalıştığını ve hangi güvenlik devrelerinin hatalı çalışmayı önlemesi gerektiğini öğrenebilirsiniz. Ayrıca, bu konfor sistemi alanındaki arızaları gidermek için değerli ipuçlarını da burada bulabilirsiniz.
Önemli güvenlik uyarısı
Çalışmalarında araç servislerine profesyonel destek sağlamak için, aşağıdaki teknik bilgiler ve uygulamaya yönelik ipuçları HELLA tarafından hazırlanmıştır. Bu web sitesinde sağlanan bilgiler, yalnızca uygun şekilde eğitilmiş uzman personel tarafından kullanılmalıdır.
İÇİNDEKİLER
ANAHTARSIZ GİRİŞ / ÇALIŞTIRMA SİSTEMİ (KEYLESS ENTRY / GO SYSTEM): TEMEL İLKELER
Pasif giriş / çalıştırma sisteminde, hem aracın kilitlenmesi ve açılması hem de motorun çalıştırılması / durdurulması pasif olarak gerçekleşir; yani bu yeni sistemler söz konusu olduğunda, araç kullanıcısının sadece uzaktan kumanda anahtarını yanında bulundurması yeterlidir. Uzaktan kumanda anahtarını aramaya gerek yoktur; artık uzaktan kumandanın düğmelerine basarak istenen işlevleri aktif olarak tetiklemek için, anahtarın ele alınmasına gerek yoktur. Bu giriş ve sürüş yetkilendirme sistemleri, kullanıcı konforunu artırmakta ve araca girişini kolaylaştırmaktadır. Bir Passat B6’nın sistemi, işlevleri ve bileşenleri açıklamak için örnek olarak kullanılmıştır. Araca özgü bir sistem hakkındaki ayrıntılı bilgileri edinmek için, ilgili araç üreticisinin teknik özellikleri gereklidir.
Pasif giriş / çalıştırma işlevini etkinleştirmek için, geleneksel merkezi kilitleme sistemi birkaç sistem bileşeni ile genişletilir. Bunlar şunları içerir:
Kontrol ünitesi
Passat B6’da bulunan pasif giriş / çalıştırma işlevleri, konfor sistemlerinin merkezi kontrol ünitesi tarafından üstlenilir. Bu konfor kontrol ünitesi, ön göğsün altında, sağ tarafta torpido gözünün arkasında yer alır.
Konfor kontrol ünitesi, aşağıdakiler dahil bir dizi işlevi kontrol eder:
- Merkezi kilit sistemi
- Yan camların ve açılır tavanın konforlu bir şekilde açılması / kapatılması
- Hırsız alarmı
- Lastik hava basıncı kontrolü
- İmmobilizer
Sistemdeki hataların izlenmesi ve kaydedilmesi de bu kontrol ünitesinin görevlerinden biridir. Uzaktan kumanda anahtarı ile kontrol ünitesi arasındaki iletişim, bölgeye bağlı olarak 433 ve 315 MHz frekans aralıklarında gerçekleşir.
ID vericisi (kimlik vericisi)
ID vericisi, pasif işlevlerle genişletilmiş bir uzaktan kumanda anahtarıdır. Bu nedenle, basit bir uzaktan kumanda ve bir tanımlama vericisinin birleşimidir.
Aracı 100 m’ye kadar mesafelerden aktif olarak kilitlemek ve kilidini açmak için, ID vericisi üzerindeki düğmeye manuel olarak basılmalıdır. Pasif kilit açma, kapı kolu tutularak gerçekleştirilir, pasif kilitleme ise kapı kolundaki bir sensör yüzeyine dokunarak gerçekleştirilir. Güvenlik nedenleriyle, pasif işlevler yalnızca ID vericisi aracın hemen yakınında (yaklaşık 2 m) olduğunda kullanılabilir. ID vericisi, kontrol ünitesi ile radyo dalgaları aracılığıyla (kablosuz olarak) iletişim kurar.
Ayrıca, örneğin uzaktan kumanda anahtarındaki pil bittiğinde sürücü kapısının kilidini açmak için kullanılabilecek mekanik bir acil durum anahtarını da içerir.
ID vericisinin yapısı
ID vericisi, elektronik aksamları, antenleri ve düğmeleri içeren, su sıçramasına karşı korumalı bir muhafazadan oluşur. İşlevleri (örn. kilit açma, kilitleme, bagaj kapağı, panik butonu) aktif olarak çalıştırmak için kullanılan düğmeler, vericinin üst kısmına entegre edilmiştir. Ek olarak, örneğin bir düğmeye basıldığında yanan küçük bir LED gösterge ışığı vardır. Bir 3D LF anteni ve entegre mikro denetleyiciye sahip bir LF ön aşamalı IC, her üç uzamsal yönde de alınan alan kuvvetlerinin hassas bir şekilde ölçülmesini sağlar. Bu, sistemin aracın içini ve dışını tam olarak ayırt etmesini sağlar. UHF alımı için anten, baskılı devre kartına entegre edilmiştir.
ID vericisi ayrıca bir pil izleme özelliğine sahiptir. Pil durumu kritik bir değere ulaşırsa, araç ekranında bir uyarı mesajı belirir. Buna ek olarak, küçük LED gösterge ışığı, pilin değiştirilmesi gerektiğinde bir düğmeye basıldığı zaman artık yanmaz. Pil ömrünü korumak için, akıllı uyandırma algoritmaları ID vericisinin gereksiz yere (örneğin diğer radyo sistemleri, vb. tarafından) “uyandırılmamasını” sağlar . Entegre bir gün sayacı yardımıyla, kullanılmayan bir ID vericisini (örneğin ikinci anahtar) “Güç Kapatma Modu”na ayarlamak mümkündür. Bu nedenle, pil nispeten uzun bir süre sonra bile yeterli kapasiteye sahiptir.
Kapı kolu elektronik modülleri
Ön kapı kolları, aracın ne zaman açılıp kapanması gerektiğini algılamak için alıcı antenleri ve yakınlık ve kilitleme sensörlerini içerir. Arka kapı kollarında yalnızca aracın ne zaman açılıp kapanması gerektiğini algılayan sensörler bulunur.
Yakınlık sensörleri, kapasitif sensörlerin prensibine göre çalışır. Sürücünün eli yakınlık sensörünün menziline girer girmez, bu kapasitif sensörler tarafından algılanır ve sinyal şeklinde konfor kontrol ünitesine iletilir.
Ön kapı kolu
Arka kapı kolu
Anten
Kapı kollarındaki antenlere ek olarak, aracın dışına ve içine başka antenler de entegre edilmiştir. Buna dış alandaki arka anten de dahildir. Bu, arka tampona monte edilmiştir ve arka bölgedeki sinyal alımından sorumludur.
Araç içerisinde kabin, bagaj bölmesi ve pandizot antenleri bulunur.
Kabin, bagaj bölmesi ve arka antenlerin her biri, kapasitörlü bir ferrit bobinden oluşur ve seri rezonans devresi olarak tasarlanmıştır. Pandizot anteni, alan üreteci olarak işlev gören iletken bir döngüye sahip esnek bir baskılı devre kartıdır.
Arka anten
Kabin anteni
Bagaj bölmesi anteni
Pandizot anteni
Radyo iletişimi
Araç üzerinde bir işlevi gerçekleştirmek için, araç kullanıcısının yetkilendirilmiş bir ID vericisine sahip olup olmadığı kontrol edilir. Kontrol ünitesi, kapı kolundaki kapasitif yakınlık anahtarı tarafından tetiklenen bir sinyali ID vericisine gönderir ve bir UHF frekansında (433 MHz veya 315 MHz) bir yanıt alır. Araç tarafından LF antenleri aracılığıyla 125 kHz taşıyıcı frekansında gönderilen sinyalde yalnızca ID vericisine bir veri aktarımı gerçekleştirilmez, bu aynı zamanda ID vericisinin net bir şekilde konumlandırılmasına da hizmet eder.
Bu sayede, vericinin aracın içinde mi yoksa dışında mı olduğu yüksek hassasiyetle belirlenebilir. Bu konum tespiti, kontrol ünitesinin aracın içinde yetkili bir ID vericisi olup olmadığını ve çalıştırma yetkisi verilip verilemeyeceğini veya araçta bulunan bir ID vericisinin kilitleme işleminden sonra devre dışı bırakılıp bırakılmayacağını (araç ikinci bir yetkili ID vericisi kullanılarak dışarıdan kilitlenmişse) kontrol edebilmesi için, çok doğru olmalıdır.
ANAHTARSIZ ÇALIŞTIRMA İŞLEVİ (KEYLESS GO): ÇALIŞMA PRENSİBİ
Aracın açılması
Bir araç kullanıcısı araca yetkili bir ID vericisi ile yaklaşırsa ve yakınlık sensörlerinin alma menziline girerse, sistem “uyandırılır”. Radyo bağlantısı, kapı kollarındaki antenler ve ID vericisi aracılığıyla kurulur. Dahili bir elektronik / mantıksal “anahtar” geçerlilik açısından kontrol edilerek, ID vericisinin bu araç için yetkilendirilip yetkilendirilmediği kontrol edilir. Kontrol ünitesi, ID vericisinin yetkili olduğunu algılarsa, merkezi kilitleme sistemi devreye girer ve aracın kilidi açılır. Tek veya tüm kapıların kilitlenmesine ilişkin kodlamaya bağlı olarak, kapılar daha sonra açılabilir. Kapı kolundaki kapasitif sensörlerin etkinleştirilmesinden, aracın kilitlerinin açılmasına kadar tüm prosedür yaklaşık olarak 50 - 60 ms sürer.
Araç uzun süre kullanılmazsa, örn. tatil sırasında, akım tüketimini optimize etmek için yolcu kapısındaki ve arka kapıdaki yakınlık sensörleri devre dışı bırakılır.
Sensörlerin yeniden etkinleştirilmesi için aşağıdaki olaylardan birinin gerçekleşmesi gerekir:
- ID vericisi, sürücü kapısı veya bagaj tarafından algılanır.
- Aracın kilidi uzaktan kumanda kullanılarak aktif olarak açılır.
- Araç, acil durum anahtarı kullanılarak mekanik olarak açılır.
- Konforlu açma işlevi, pasif açma ile mümkün değildir.
Kontak anahtarı
Aracın çalıştırılması
Bu araçta motoru çalıştırmanın iki yolu vardır: ID vericisinden veya kontak anahtarı (Start düğmesi) ile çalıştırma. Passat, hem ID vericisi hem de kontak anahtarının takılabileceği bir kontak kilidine sahiptir. Fonksiyonları standart bir kontak kilidininkilere benzer. Kontak anahtarı kullanılıyorsa, bu anahtar her zaman kontak kilidinde kalabilir. Motorun çalışması için yapılması gereken tek şey, aracın içinde yetkili bir ID vericisinin algılanmasıdır. Bu tip kontak kilidi, kontak anahtarını çevirmeye gerek olmaması, sadece ID vericisi veya kontak anahtarını basitçe kontak kilidinin içine bastırmanın yeterli olması nedeniyle, standart bir kontak kilidinden farklıdır.
Bu durumda aşağıdaki pozisyonlar vardır:
- Pozisyon 1 = S kontağı açık (radyo açık)
- Pozisyon 2 = Terminal 15 açık
- Pozisyon 3 = Kontak anahtarı / ID vericisi, motor çalıştırıldıktan sonra otomatik olarak bu konuma gider (Terminal 15 sürüş)
- Pozisyon 4 = Motor çalıştırma (Terminal 50)
Motoru çalıştırmak için, kontak anahtarı / ID vericisi 4 konumuna kadar bastırılır. Motor çalışır çalışmaz, kontak anahtarı / ID vericisi serbest bırakılır.
Manuel şanzımanlı araçlarda, motor sadece debriyaj pedalına basıldığında çalıştırılabilir. Otomatik şanzımanlı araçlarda fren pedalına basılmalıdır. Dizel motorlu araçlarda ön ısıtma işlevi, klasik kontak kilidine sahip araçlara benzerdir. Kontağı açtıktan sonra, motoru çalıştırmadan önce ön ısıtıcı ışığının sönmesini bekleyin. Ancak o zaman kontak anahtarı / ID vericisi “motor çalıştırma konumuna” getirilmelidir.
ID vericisi ile kilitleme
Kontak anahtarı ile kilitleme
Önemli
ID vericisindeki pil biterse, kontak anahtarı kullanılarak aracı çalıştırmak artık mümkün olmayacaktır. Bu durumda, kontak anahtarının çıkarılması ve bunun yerine ID vericisinin kontak kilidine takılması gerekir. ID vericisi, immobilizeri devre dışı bırakmak için pilden bağımsız harici beslemeli bir aktarıcı (transponder) pil içerir; bu aktarıcı pil sadece kontak kilidinde çalışır ve bu durumda bile motorun çalıştırılmasına izin verir.
Motorun durdurulması
Motoru durdurmak için kontak anahtarı / ID vericisi tekrar kontak kilidine sonuna kadar bastırılmalıdır. Serbest bırakıldıktan sonra, otomatik olarak “Kontak açık” konumuna geri döner. Bir sonraki konuma çekilerek, kontak kapatılır. ID vericisi ile kontak anahtarı arasındaki diğer bir fark ise, kontak anahtarı kilitliyken sadece kilit açıldıktan sonra çıkarılabilmesi ve ID vericisinin kontak kilidinden kolayca çıkarılabilmesidir. Bunu yapmak için kontak kilidindeki kontak anahtarını sonuna kadar çekin. Kontak anahtarının altındaki serbest bırakma düğmesine basın ve dışarı çekin.
Kontak anahtarının kilidini açma
ELEKTRONİK DİREKSİYON KİLİDİ HAKKINDA BİR BİLGİ
ID vericisi kontak kilidinden çıkarılır çıkarılmaz, elektronik direksiyon kilidi devreye girer. Kontak anahtarı kontak kilidinde kalabileceğinden, elektronik direksiyon kilidi sadece kabinde yetkili bir ID vericisi olmadığında kilitlenir.
Aracın kilitlenmesi
Kilit açma gibi kilitleme de uzaktan kumanda kullanılarak aktif olarak veya kapı kolundaki kilitleme sensörüne dokunularak pasif olarak gerçekleştirilebilir. Ancak bunun çalışması için aracın dışında ve yakınında yetkili bir ID vericisi bulunmalıdır. Kilitleme sensörüne bir kez dokunulduğunda araç kilitlenir ve “güvenli işlev” devreye girer. Kilitleme sensörüne iki kez dokunulursa araç kilitlenir ancak “güvenli işlev” etkinleştirilmez. “Konforlu kilitleme”, pasif kilitleme sistemi kullanılarak da gerçekleştirilebilir. Bunu yapmak için kilitleme sensörüne iki saniyeden uzun süre dokunulmalıdır. Sistem ayrıca bir güvenlik kilidine sahiptir. Bu, aracın kilidi açıldıktan sonra 30 saniye içinde bir kapı veya bagaj kapağı açılmadığında, aracın otomatik olarak tekrar kilitleneceği anlamına gelir.
Kilitleme sensörlü kapı kolu
Bagaj kapağının açılması ve kilitlenmesi
Tüm aracın kilitlerini açmadan bagaj kapağını açıp kapatmak mümkündür. Arka antenin etkin menzili içinde yetkili bir ID vericisi varsa, bagaj kilidi açma mekanizmasına basılarak (VW amblemine basılarak) bagaj kapağı açılabilir. Yetkili ID vericisi aracın dışında alım menzilindeyken bagaj kapağı tekrar kapatılırsa, bagaj otomatik olarak tekrar kilitlenir.
PASİF GİRİŞ / ÇALIŞTIRMA SİSTEMİNİN (PASSIVE ENTRY / GO) GÜVENLİK DEVRELERİ: BİLİNMESİ GEREKENLER
Araç kabinindeki ID vericisi
Araç kabininde ID vericisi varsa, araç aynı anda dışarıdan kilitlenemez. Bunu, kabin içerisindeki ID vericisinin açma işlevi engeller.
Bagajdaki ID vericisi
Araç kapıları zaten kilitliyken yetkili ID vericisi yanlışlıkla bagaja kilitlenmeye çalışılırsa, bu mümkün değildir. Bu gibi durumlarda bagajda ID vericisi algılanırsa, bagaj hemen otomatik olarak tekrar açılır.
Kapı kollarındaki yakınlık sensörlerinin devre dışı bırakılması
Örneğin araç bir çitin çok yakınına park edilmiş ve kilitlenmişse, yapraklar / dallar vb. nesnelerin kapı kolundaki yakınlık sensörünü sürekli etkinleştirmesi riski vardır. Bu gibi nesneler, sensörün yetkili bir ID vericisi bulmaya çalışmasına neden olur. Bu gibi orantısız sıklıkta etkinleştirmeler durumunda pil ömrünü korumak için yakınlık sensörü 30 dakika boyunca devre dışı bırakılır. Bu sorun sürücü kapısında meydana gelirse, sadece sürücü kapısındaki sensör kapatılır. Arka kapılar veya ön yolcu kapısı etkilenirse, hepsi birlikte kapatılır. Araç veya bagaj, halen etkin olan sensörlerden biri kullanılarak açıldığında veya uzaktan kumandadaki kilit açma düğmesine basıldığında, sensörler yeniden etkinleştirilir.
ANAHTARSIZ ÇALIŞTIRMA (KEYLESS GO) - ARIZALAR VE TEŞHİS: SORUN GİDERME
Günümüz araçlarında kullanılan sistemlerin karmaşıklığı nedeniyle, arıza arama zorlu bir süreç olabilir. Bu, aracın hem elektronik hem de mekanik akasamı için geçerlidir. Ancak, Pasif Giriş / Çalıştırma (Passive Entry / Go) sistemlerini çalıştırırken kullanıcılar tarafından yapılan hatalar da sistemlerin düzgün çalışmadığı izlenimine yol açabilmektedir. Bu nedenle, üreticilerin kullanma kılavuzlarına ve talimatlarına tam olarak uymak önemlidir.
Sistem yapısı ve kontrol ünitelerinin CAN veri yolu üzerinden bağlantılı olması nedeniyle, uygun bir arıza teşhis cihazı ve onarım talimatları, devre şemaları ve işlev açıklamaları gibi araç üreticisine özgü belgeler olmadan, sorun giderme mümkün değildir. Örnek aracımız olan Passat B6’da, elektronik direksiyon kilidinin açılması için, üç bağımsız kontrol ünitesinin ve kontak kilidinin etkinleştirilmesi gerekir.
Bu yedekli uygulama türü, yüksek güvenlik gereksinimlerini karşılar. Arızalı kontrol ünitelerinin değiştirilmesi de giderek karmaşıklaşmaktadır. Passat durumunda, immobilizer sisteminin bir parçası olan kontrol üniteleri (örn. konfor kontrol ünitesi, motor kontrol ünitesi) sadece çevrim içi olarak öğretilebilir. Bu, başarılı bir arıza teşhisi yapıldıktan sonra bile yetkili bir servise başvurmayı zorunlu hale getirir.