Far yükseklik ayar sistemi

Araçlardaki far yükseklik ayar sistemi konusunda faydalı ipuçlarını burada bulabilirsiniz.

Aracın yük durumu ve eğim hareketleri farların aydınlatma mesafesini değiştirir. Bu, diğer yol kullanıcılarının gözlerini kamaştırabilir. Bu nedenle, far mesafe kontrol (far aralığı ayarı) sistemleri yasal olarak zorunludur. Piyasadaki standart sistemlerin nasıl çalıştığını ve basit yöntemlerle bunların nasıl kontrol edilebileceğini bu sayfada keşfedebilirsiniz. Burada ayrıca arıza durumunda ne yapılması gerektiğini ve otomatik far yükseklik ayar sistemi ile far ayarı yaparken nelere dikkat edilmesi gerektiğini de öğrenebilirsiniz.

Önemli güvenlik uyarısı
Çalışmalarında araç servislerine profesyonel destek sağlamak için, aşağıdaki teknik bilgiler ve uygulamaya yönelik ipuçları HELLA tarafından hazırlanmıştır. Bu web sitesinde sağlanan bilgiler, yalnızca uygun şekilde eğitilmiş uzman personel tarafından kullanılmalıdır.

MANUEL FAR YÜKSEKLİK AYAR SİSTEMLERİ: İŞLEV

Far yükseklik ayar sisteminin görevi, aydınlık-karanlık sınırının yüksekliğini aracın yük durumuna uyarlamaktır. Bu, araç yüklüyken karşıdan gelen trafiğin gözünün kamaşmasını önlemek için tasarlanmıştır. Mevcut araç modellerinde manuel ve otomatik far yükseklik ayar sistemleri bulunmaktadır. Manuel sistemlerde sürücü, bir anahtar yardımıyla far eğimini kendisi ayarlamak zorundadır. Pnömatik ve elektrikle çalışan sistemler mevcuttur.

 

Bu durumda ortaya çıkan sorun, sürücülerin araçlarındaki ayarlama imkanı ve çalışma şekli hakkında yeterince bilgi sahibi olmamaları nedeniyle, birçok yüklü aracın göz kamaştırmasıdır.

OTOMATİK FAR YÜKSEKLİK AYAR SİSTEMLERİ: İŞLEV

Bir otomatik far yükseklik ayar sisteminin yapısı

Bu far yükseklik ayar sistemleri, sürücü aktivitesi olmadan görevlerini yerine getirirler. İki sistem arasında bir ayrım yapılır: yarı statik ve dinamik far yükseklik ayar sistemi.

Otomatik far yükseklik ayar sistemi: Yapı

1 Far, 2 Aktüatör, 3 Ön aks sensörü, 4 Far anahtarı, 5 Kontrol ünitesi, 6 Arka aks sensörü, 7 Devir sayısı sensörü, 8 Yük

Yarı statik far yükseklik ayar sistemi

Far yükseklik ayarı için otomatik sistemler söz konusu olduğunda, yarı statik ve dinamik far yükseklik ayarı sistemleri arasında bir ayrım yapılır. Yarı statik far yükseklik ayar sistemi, yalnızca yük durumundaki değişikliklerden dolayı far eğimindeki değişiklikleri düzeltir.

 

Bir kontrol ünitesi, ön ve arka aks sensörlerinden gelen verileri değerlendirir, kayıtlı nominal verilerle karşılaştırır ve gerekirse farlardaki servo motorları buna göre kontrol eder.

Genellikle manuel ön far yükseklik ayar sistemlerinde kullanılanlarla aynı tip aktüatör motorları kullanılır. Uzun tekerlek çıkıntısı olmayan kompakt araçlar söz konusu olduğunda, bu sistem, eğim değişiklikleri büyük ölçüde sadece arka aksta meydana geldiğinden, ön aks sensörü olmadan işlem yapma seçeneğini sunar. Ek olarak, yarı statik far yükseklik ayar sistemi büyük bir sönümleme ile çalışır, yani sadece karoser uzun süreli eğimli olduğunda ayarlama yapar. HELLA’nın Xenon dönüştürme setlerinde ultrason tabanlı bir sistem kullanılmaktadır. Bu durumda, sensör doğrudan yol şeridine olan mesafeyi ölçer.

Dinamik far yükseklik ayar sistemi

Günümüzde, Xenon farlarla donatılmış araçların neredeyse tamamı, hızlanma ve frenleme gibi sürüşle ilgili eğim değişikliklerine de tepki veren dinamik far yükseklik ayar sistemleriyle donatılmıştır.

Blok devre şeması, bir dinamik far yükseklik ayar sisteminin yapısını göstermektedir. Bu durumda kontrol ünitesi, sürüş koşullarını dikkate alarak sensör verileri temelinde nominal verileri hesaplar. Yarı statik ön far yarı statik far yükseklik ayar sistemlerinin aksine, aktüatör motorları daha sonra saniyenin kesirleri içinde tetiklenir. Bu hızlı tepki sürelerini mümkün kılmak için, esas olarak farlarda aktüatör olarak adım motorlar kullanılır.

Manuel ve otomatik far yükseklik ayarı için far aralığı ayarlayıcı

Halihazırda piyasada bulunan sistemlerde, şu anda ek iyileştirmelerle 3. Nesilleri (Versiyon 3i) takılan elektrikli fararalığı ayarlayıcıları yaygınlaştı.

 

HELLA, müşteriye özel optimum sistem çözümleri sunmaktadır. Farlara entegrasyon için far aralığı ayarlayıcılarının yanı sıra, harici montaj için temel manuel ayarları olan veya olmayan far aralığı ayarlayıcı, 12 V ve 24 V versiyonlarında mevcuttur. Yüksek kalite standartlarına sahip tam otomatik bir üretim süreci, yılda 10 milyondan fazla ayarlayıcının üretimini garanti eder. Uluslararası üretim sahalarındaki istikrarlı bir artış sayesinde, müşterilere Kore, Hindistan ve Çin’den de ayarlayıcılar tedarik edebiliyoruz.

ISM (Intelligent Stepper Motor / Akıllı Adım Motor)

Akıllı adım motor, bir mekatronik ünite oluşturmak için normalde ayrı bir kontrol ünitesinde bulunan güç elektroniği ile iki kutuplu adım motoru birleştirir. ISM’nin temel bileşeni, eksiksiz adım motor kontrolünü, arıza teşhisini ve üst seviye sisteme yönelik ara birimi entegre LIN veri yolu ara birimine sahip bir iletişim modülü aracılığıyla gerçekleştiren bir entegre devredir.

 

Akıllı adım motorun başlıca işlevsel avantajları şunlardır:

  • Mikro adım kontrolü (sessiz ve düşük rezonanslı çalışma)
  • Arıza teşhis yeteneği
  • Geliştirilmiş EMU davranışı
  • Yarı otonom hata işleme
  • Optimize edilmiş kablolama konsepti

 

HELLA, özellikle değişken far sistemleri için ISM teknolojisine güvenmektedir. Dinamik far yükseklik ayar sistemi için akıllı adım motora ek olarak, dinamik viraj aydınlatması ve VARIOX® modülünün silindiri de akıllı adım motorlar ile donatılmıştır.

Otomatik ve dinamik far yükseklik ayar sistemi için kontrol ünitesi

Otomatik ve dinamik far yükseklik ayar sistemi için HELLA kontrol üniteleri, 1995 yılından beri Xenon farlı araçlarda kullanılmaktadır.

 

Far yükseklik ayarı için yeni nesil kontrol üniteleri, ek bir LIN veri yolu çıkışına sahiptir ve bu nedenle üniversal bir standart bileşen haline gelmiştir. Aks sensörlerinin sapma verileri kontrol ünitesinde işlenir ve gelişmiş algoritmalar aracılığıyla aydınlatma aralığının ayarlanması için kontrol değişkenlerine dönüştürülür. Kontrol ünitelerinin modüler tasarımı, maksimum maliyet sinerjisi ve esnekliği elde etmek için muhafaza, konnektörler, baskılı devre kartı veya yazılım gibi bireysel bileşenlerin farklı müşteri gereksinimlerine göre birleştirilmesini mümkün kılmaktadır. CAN veri yolu ara birimi sayesinde, belirli parametreleri kodlayarak veya programlayarak araç üretim hattının sonunda kontrol ünitesini çeşitli araç tiplerine uyarlamak mümkündür.

Endüktif araç seviye sensörü

Otomatik süspansiyonlar, seviye kontrolleri ve otomatik far yükseklik ayar sistemi gibi güvenliği ve konforu artıran bir dizi araç sistemi için, aracın mevcut eğimini tespit etmek gerekir.

 

Endüktif araç seviye sensöründe, içinden akım geçen ve bir elektromanyetik alan oluşturan çok sayıda bobin, baskılı bir devre kartına yerleştirilmiştir. Bu baskılı devre kartı üzerinden, sensörün harekete geçirme koluna bağlı olan ve elektromanyetik alanı etkileyen metalik bir rotor harekete geçirilir. Bir alan değişikliği, sensörün baskılı devre kartı üzerinde bulunan diğer bobinler tarafından sensörün kol pozisyonuna bağlı olarak kaydedilir ve bu amaç için özel olarak geliştirilmiş bir ASIC tarafından değerlendirilir.

 

Bu sensör ile farklı açısal aralıklar değişmeyen yüksek doğrusallıkla gerçekleştirilebilir. Endüktif aks sensörü hem analog hem de PWM sinyali sağlar. Sensör olağanüstü bir hassasiyetle çalışır ve sıcaklıktan tamamen bağımsızdır. Bu sırada, sensör sıfır konumu bireysel olarak değiştirilebilir. Bu sensörün gösterdiği bir diğer gelişme, %75’e kadar sıkıştırılmış yinelenen bir PWM sinyali sağlayan yeni endüktif sensördür. Bu nedenle sensör, platformlar arasında paylaşılan bir bileşen olarak kullanılabilir. Farklı montaj konumları ve montaj toleransları, değerlendirme yapan kontrol ünitesindeki bir elektronik ayar ile dengelenir.

 

Bir sonraki geliştirme hedefi, kurulum alanının daha da optimize edilmesi ve şasi uygulamaları için çıkış sinyalinin iyileştirilmesidir (2. nesil araç seviye sensörü).

Sensörle entegre far yükseklik ayarı kontrol ünitesi

Kompakt araçlardaki otomatik far yükseklik ayarı için, ayrı kontrol ünitesi daha sonraki bir geliştirme aşamasında aks sensörüne entegre edilmiştir: Sensor Integrated Electronic Control Unit (SIECU) / Sensörle entegre elektronik kontrol ünitesi.

 

Sensörle entegre far yükseklik ayarı kontrol ünitesinin temeli, endüktif araç seviye sensörüdür. Sabitleme ve sensör kolları gibi mekanik ara birimler, aks sensörlerinde olanlarla aynıdır.

 

Arka aksta sensörle entegre bir kontrol ünitesi olarak, bu otomatik far yükseklik ayar sistemi çözümü, sahip olduğu avantajları sayesinde sadece Xenon farlara sahip araçlar için uygun olmakla kalmaz, aynı zamanda manuel far yükseklik ayarı için yedek olarak kullanıldığında halojen farlara sahip araçlarda konfor ve güvenlikte önemli bir artış sağlar.

FAR YÜKSEKLİK AYAR SİSTEMLERİNİN KULLANIMI İÇİN İPUÇLARI: PRATİK İPUÇLARI

Sürüş esnasında far yükseklik ayar sisteminde bir elektrik arızası meydana gelirse, farlar bu konumda kalır. Ancak diğer araçlarda farlar başlangıç konumuna getirilir ve orada kalır. Bununla birlikte sürücü, her durumda gösterge panelindeki bir sinyal ışığı veya bilgi metni aracılığıyla hatadan haberdar edilir.

FAR YÜKSEKLİK AYAR SİSTEMİ ARIZASI: ARIZA NEDENİ

  • Farlardaki servo motorlar arızalı
  • Araç seviyesi için far yükseklik ayar sistemi sensörü arızalı
  • Kontrol ünitesi değiştirilmiş ve kodlanmamış
  • Farlar ayarlanmamış (temel ayar)
  • Kontrol ünitesi arızalı
  • Kesik veri kablosu
  • Besleme voltajı yok
  • Mekanik hasarlar

FAR YÜKSEKLİK AYAR SİSTEMİNİN KONTROL EDİLMESİ: SORUN GİDERME

Otomatik bir far yükseklik ayar sistemi ile bağlantılı olarak, farları ayarlamak için genellikle bir arıza teşhis cihazı gerekir. Bununla aynı zamanda far yükseklik ayar sisteminde de arıza teşhisi yapılabilir.

 

Ancak arıza teşhis cihazı olmasa bile, fark yükseklik ayar sistemi bir multimetre ve osiloskop yardımıyla kontrol edilebilir. Bununla birlikte, test edilecek sistemin devre şemasının mevcut olması her zaman önemlidir.

İşlevselliğin kontrol edilmesi

  • Aracı yüksüz durumda düz bir zemine park edin.
  • Cihazını aracın önüne hizalayın ve kısa hüzmeli farı yakın. Doğru aydınlık-karanlık sınırını kontrol edin.
  • Aracın arkasını, örneğin bagajı doldurarak yükleyin. Yarı statik bir far yükseklik ayar sistemi durumunda, farların yeniden ayarlanması birkaç saniye sonra gerçekleşir ve SEG’de takip edilebilir. Dinamik bir far yükseklik ayar sistemi durumunda, kontrol çok kısa bir süre içinde gerçekleşir, bu nedenle bazı araçlarda ayar işlemi SEG'in test ekranında sadece kısa bir “titreme” olarak algılanır. Ancak bazı araçlarda bu ayar yalnızca sürüş sırasında gerçekleşir.

Herhangi bir ayar işlemi algılanamıyorsa, aşağıdaki ölçümler yapılmalıdır

  • Aktüatör motorlarına, kontrol ünitesine ve far yükseklik ayar sistemi sensörüne giden voltaj beslemesini kontrol edin.
  • Far yükseklik ayar sistemi sensörünü ve veri kablosunu mekanik hasar ve doğru montaj konumunu açısından kontrol edin.
  • Osiloskop ile sensör sinyalini kontrol edin.
  • Bir arıza teşhis cihazı ile parametreleri ve gerçek değerleri kontrol edin.

XENON FAR SEVİYESİNİN AYARLANMASI: VİDEO

Otomatik far yükseklik ayar sistemine sahip Xenon farların ayarlanması / arıza teşhisi

Otomatik far yükseklik ayar sistemine sahip bir Xenon farın arıza teşhis ve devamında ayar işleminin gerçekleştirilmesi.

ZORUNLU FAR YÜKSEKLİK AYAR SİSTEMİ: YÖNETMELİKLER

Kanunlar, 1993 yılından bu yana yeni araçlarda bir far yükseklik ayar sistemini zorunlu tutmaktadır. İlgili yönetmelikler, 76/756/AET ve ECE-R48 direktiflerinde bulunabilir.