Pompy płynu chłodzącego | HELLA

Ogólne informacje

Pompy płynu chłodzącego (rysunek 1) są zazwyczaj napędzane mechanicznie przez pasek zębaty lub pasek klinowy wielorowkowy, i wymuszają krążenie płynu chłodzącego w obiegu płynu chłodzącego silnika. Do spotykanych sposobów montażu należy przykręcenie pompy kołnierzem bezpośrednio do silnika lub zamontowanie z dala od niego. Formy konstrukcyjne pomp są zróżnicowane. Pompy płynu chłodzącego muszą być odporne na ekstremalne wahania temperatury (od -40°C do ok. +120°C). Zmieniające się prędkości obrotowe (500 - 8000 obr./min) i ciśnienie do 3 bar wymagają wysokiej odporności łożysk i uszczelek.

W przyszłości coraz częściej będą stosowane pompy płynu chłodzącego z napędem i sterowaniem elektrycznym, pozwalające oszczędzić paliwo.

Rysunek 1

Budowa/zasada działania

Mechaniczna pompa płynu chłodzącego składa się z następujących 5 zespołów (rysunek):

1. Obudowa
2. Koło pasowe
3. Łożysko toczne
4. Ślizgowy pierścień uszczelniający
5. Wirnik

Koło pasowe i wirnik są osadzone na wspólnie ułożyskowanym wale. Pierścień ślizgowy uszczelnia wał pompy od zewnątrz. Ruch obrotowy wirnika powoduje przemieszczanie się płynu chłodzącego przez układ chłodzenia. Wirniki są zazwyczaj wykonane z tworzywa sztucznego lub metalu. W przypadku wirników z tworzywa obciążenie łożyska jest zazwyczaj mniejsze. Nie są one także szczególnie podatne na kawitację.

Wraz z upływem czasu wirniki z tworzywa sztucznego czasami zaczynają się kruszyć.

Pierścień ślizgowy (rysunek 2) jest stale smarowany i chłodzony przez płyn chłodzący. W zależności od konstrukcji minimalne ilości płynu mogą przedostawać się do wolnej przestrzeni za pierścieniem uszczelniającym i wydobywać się przez otwór odciążający pompy. Ewentualne ślady czynnika chłodniczego nie są jednoznaczna oznaką uszkodzenia pompy.

Rysunek

Skutki awarii / przyczyny

Awaria pompy czynnika chłodniczego objawia się w następujący sposób:

· Hałas

· Utrata płynu chłodzącego

· Brak chłodzenia / przegrzewanie się silnika

Możliwe przyczyny awarii:

· Uszkodzenia mechaniczne:

Poluzowanie/pęknięcie wirnika

Uszkodzenie łożyska lub uszczelki

Uszkodzenie koła pasowego

· Zwężenia przekroju spowodowane przez korozję lub szczeliwo

· Kawitacja:

Uszkodzenie wirnika spowodowane powstawaniem i pękaniem pęcherzyków pary w płynie chłodzącym (rysunek 3)

· Usterka elektryczna (zwarcie/przerwanie)

 

Rysunek 3

Możliwe usterki

Uszkodzenie koła pasowego (poluzowany pierścień koła pasowego), rysunek 4:

· Za duże naprężenie paska rozrządu

· Nieprawidłowe ustawienie paska

Pękniecie łożyska pompy wodnej (koszyczka łożyska):

· Silne wibracje spowodowane uszkodzeniem sprzęgła Visco

Wydobywanie się płynu chłodzącego z pompy spowodowane przez:

· Za grubą warstwę szczeliwa

Rysunek 5

Pozostałości masy uszczelniającej (rysunek 5) mogą przedostać się do obiegu chłodzenia i uszkodzić np. pierścień ślizgowy

Korozja w całym układzie chłodzenia (rysunek 6):

· Uszkodzona uszczelka głowicy - spaliny z silnika przedostają się do układu chłodzenia. Zmiany odczynu pH na ujemny

Rysunek 6

Poważne uszkodzenia części pompy, takich jak wirnik, obudowa, pierścień ślizgowy i wał, spowodowane korozją wżerową (rysunek 7):

· Stary/zużyty płyn chłodzący zawierający duże ilości chlorków (związków soli) w połączeniu z podwyższonymi temperaturami.

Wydobywanie się zbyt dużej ilości płynu chłodniczego z otworu odciążającego (rysunek 8):

• Rysunek 7

  Spowodowane przez korozję w obiegu chłodzenia

Rysunek 4

Wskazówki dotyczące montażu i wymontowania

Podczas wymiany pompy chłodzącej należy zawsze przestrzegać parametrów podanych w ulotce produktu i specjalnych instrukcji montażu podanych przez producenta pojazdu. Zanieczyszczony układ chłodzenia należy przepłukać. Do płukania nadaje się na przykład oczyszczalnik układu chłodzenia 8PE 351 225-841. Układ chłodzenia napełniać tylko jednym płynem chłodniczym, odpowiadającym specyfikacji producenta pojazdu. Układ napełniać i odpowietrzać zgodnie z zaleceniami producenta pojazdu. Nieprawidłowy montaż może spowodować przegrzanie silnika, uszkodzenie koła pasowego i/lub silnika.

Informacje dotyczące użytkowania, specyfikacji i cykli wymiany płynu chłodzącego są zawarte w odpowiedniej informacji technicznej „Płyn chłodzący”.

Rysunek 8