SYSTEM PODUSZEK POWIETRZNYCH - KONSTRUKCJA I ZASADA DZIAŁANIA

W tym miejscu znajdziesz pożyteczną wiedzę i ważne wskazówki dotyczące systemu poduszek powietrznych w pojazdach mechanicznych.

Zadaniem biernych systemów bezpieczeństwa jest zapewnie pasażerom maksymalnego poziomu ochrony w razie wypadku. Poduszki powietrzne istnieją dzisiaj w najróżniejszych wariantach i należą już do standardowego wyposażenia wszystkich klas pojazdów. Na tej stronie przeczytasz, z jakich komponentów składa się nowoczesny system ochronny i w jaki sposób poduszki powietrzne i napinacze pasów chronią podróżujących samochodem w najgorszych sytuacjach. Informacje te są uzupełnione ważnymi wskazówkami dotyczącymi poszukiwania usterek w biernych systemach bezpieczeństwa.

Wskazówka dotycząca bezpieczeństwa
Poniższe informacje i porady praktyczne zostały przygotowane przez firmę HELLA w celu zapewnienia profesjonalnego wsparcia dla warsztatów samochodowych. Informacje udostępnione na tej stronie internetowej powinny być wykorzystywane tylko przez odpowiednio wykwalifikowany personel.

 

SYSTEM PODUSZEK POWIETRZNYCH SRS : PODSTAWY

W tym rozdziale zajmiemy się systemem poduszek powietrznych. Objaśnimy ich poszczególne elementy konstrukcyjne, ich zadania, sposób aktywacji i możliwe kroki diagnostyczne. Od momentu wprowadzenia systemów poduszek powietrznych nastąpił gwałtowny rozwój techniki, nie jest więc możliwe przedstawienie szczegółowego i wyczerpującego opisu wszystkich elementów konstrukcyjnych.

 

Dokładniejsze informacje o systemach stosowanych w konkretnych pojazdach są zawsze zawarte w dokumentacji producenta pojazdu. Prace konserwacyjne i diagnostyczne mogą być wykonywane wyłącznie przez przeszkolony i wykwalifikowany personel.

 

Należy przy tym przestrzegać wszystkich przepisów ustawowych i dyrektyw. Pierwsze pomysły stworzenia systemu poduszek powietrznych pojawiły się w latach 60-tych. Największą przeszkodę stanowił wtedy wymagany czas nadmuchiwania poduszki. Problem ten próbowano rozwiązać przy użyciu sprężonego powietrza. Metoda ta nie spełniła jednak wymagań. Na początku lat 70-tych miały miejsce pierwsze udane próby nadmuchania poduszki powietrznej w wymaganym czasie z użyciem ładunków pirotechnicznych.

 

Pierwsze systemy poduszek powietrznych zastosowano w połowie lat 70 i na początku lat 80 w samochodach wyższych klas. Pod koniec lat 80 wprowadzono poduszkę powietrzną pasażera, a następnie krok po kroku dalsze warianty tego elementu, na przykład poduszki powietrzne głowy, nazwane też niekiedy kurtynami powietrznymi i boczne poduszki powietrzne. Dzisiaj poduszki powietrzne należą do absolutnie podstawowego wyposażenia pojazdów mechanicznych.

ZASADA DZIAŁANIA PODUSZKI POWIETRZNEJ: CZĘŚCI

W nowoczesnych sterownikach zapisywane są informacje uzyskiwane w ramach różnych testów zderzeniowych. Umożliwia to rozpoznawanie wypadków po stopniu intensywności uderzenia.

 

System dokonuje przy tym następujących rozróżnień:

  • stopień ciężkości wypadku 0 = lekki wypadek, poduszki powietrzne nie są aktywowane.
  • stopień ciężkości wypadku 1 = wypadek średniego stopnia, możliwe jest uaktywnienie poduszek powietrznych na pierwszym stopniu napełnienia
  • stopień ciężkości wypadku 2 = ciężki wypadek, poduszki powietrzne zostają aktywowane na pierwszym stopniu napełnienia
  • stopień ciężkości wypadku 3 = bardzo ciężki wypadek, poduszki powietrzne zostają aktywowane na pierwszym i drugim stopniu napełnienia

 

Oprócz "ciężkości wypadku" sterownik uwzględnia również istotne dla sposobu aktywacji poduszek informacje o kierunku uderzenia (działanie siły), na przykład pod kątem 0°, 30°, a także rodzaj wypadku. Uwzględniane są też informacje o tym, czy pasażerowie są przypięci pasami, czy nie.

Czujniki ruchu mogą być też wykonane z zastosowaniem masy krzemowej. Gdy dojdzie do zadziałania siły, masa krzemowa w czujniku ulega przemieszczeniu. Ze względu na sposób zawieszenia masy w czujniku następuje zmiana pojemności elektrycznej, której wartość stanowi informację dla sterownika.

 

Ze względu na szybkość reakcji, czujniki te najszybciej dostarczają sterownikowi informacji o zderzeniu bocznym.

 

Stosowane są również czujniki ciśnienia. Czujniki tego rodzaju są instalowane w drzwiach i reagują na zmianę ciśnienia we wnętrzu drzwi przy wypadku. W pojazdach, w których są zasinstalowane czujniki ciśnienia, bardzo ważny jest prawidłowy montaż folii uszczelniających drzwi po ich demontażu. Jeżeli wskutek nieprawidłowego montażu folii uszczelniającej drzwi dojdzie do spadku ciśnienia w czasie wypadku, może się zmniejszyć skuteczność działania czujników ciśnienia.

 

Przy istalowaniu czujników zderzenia istotny jest kierunek montażu wskazywany przez strzałkę na czujniku. Próg aktywacji odpowiada przyspieszeniu ok. 3-5 g. W celu wykluczenia niezamierzonej aktywacji, ze względów bezpieczeństwa sygnał aktywacji poduszki lub poduszek musi zostać wysłany przez dwa niezależne od siebie czujniki. Funkcję czujnika bezpieczeństwa spełnia czujnik Safing.

KONSTRUKCJA PODUSZKI POWIETRZNEJ: KONSTRUKCJA

Poduszka powietrzna kierownicy składa się z worka o objętości ok. 67 l, uchwytu worka, generatora zamontowanego na wsporniku i osłony poduszki powietrznej (osłona kierownicy). W razie wypadku, sterownik aktywuje generator. Prąd zapłonowy rozgrzewa przy tym cienki drucik, który zapala ładunek zapłonowy.

 

Nie dochodzi tu do wybuchu, lecz do spalenia ładunku. Ładunek ten składa się z azydku sodu. Powstający w trakcie spalania ładunku gaz rozpręża się i reaguje z utleniaczem (środek wydzielający tlen, na przykład tlenek miedzi lub żelaza), tworząc prawie czysty azot, który napełnia worek poduszki powietrznej. Azydek sodu jest trujący, jako ładunki stosuje się więc również inne bezazydkowe paliwa stałe. Reagują one tworząc nie tylko azot, ale także dwutlenek węgla (ok. 20%) i parę wodną (ok. 25%). Ładunek ma zazwyczaj postać tabletki i jest hermetycznie upakowany w komorze spalania.

Rodzaj zastosowanego ładunku zależy od wielkości worka poduszki powietrznej oraz od wymaganej szybkości otwierania. Reakcja chemiczna po zapłonie powoduje powstanie w komorze spalania temperatur na poziomie 700°C. Wydzielony gaz przepływa pod ciśnieniem ok. 120 bar przez sito filtracyjne. Gaz ulega przy tym schłodzeniu do temperatury 80°C na wylocie, co ma na celu wykluczenie zagrożenia dla pasażerów. Powstający przy tym odgłos jest podobny do odgłosu strzału z karabinu. Całkowite napełnienie worka powietrznego trwa ok. 30 ms. W nowszych układach stosowane są dwustopniowe generatory gazu. W zależności od ciężkości wypadku sterownik zapala kolejno oba ładunki zapłonowe. Im krótszy odstęp między zapłonami, tym szybciej napełnia się worek powietrzny. Zapalane są zawsze oba generatory gazu, aby uratować pasażerów pojazdu, który uległ wypadkowi.

 

W przypadku poduszek pasażera lub poduszek bocznych stosuje się generatory hybrydowe. W generatorach tego rodzaju oprócz gazu powstającego wskutek wypalania stosowane jest też drugie źródło gazu. Zbiornik ciśnieniowy zawiera mieszaninę gazową składającą się z 96% argonu i 4% helu pod ciśnieniem ok. 220 bar. Zbiornik ciśnieniowy jest zamknięty membraną. Jeżeli konieczna jest aktywacja poduszek powietrznych, ładunek przemieszcza tłok, który z kolei przebija membranę i umożliwia wypłynięcie gazu. Gaz wydzielający się podczas spalania miesza się z gazem znajdującym sią w zbiorniku ciśnieniowym, w wyniku czego temperatura na wylocie wynosi ok. 56°C. Objętość poduszki powietrznej pasażera wynosi ok. 140 l, zostaje ona całkowicie napełniona w czasie ok. 35 ms.

W przypadku bocznej poduszki powietrznej (poduszka klatki piersiowej) proces przebiega podobnie, ale ze względu na brak odcinków deformacji (strefy kontrolowanego zgniotu) wymagany jest tutaj znacznie szybszy zapłon generatorów gazu i szybsze napełnienie poduszek powietrznych. W przypadku zderzenia bocznego z prędkością około 50 km/h już po upływie ok. 7 ms musi nastąpić zapłon generatorów, a po upływie 22 ms poduszka powietrzna musi zostać całkowicie napełniona. Boczne poduszki powietrzne są zainstalowane w okładzinie drzwi lub w oparciu fotela. Istnieją dwa typy poduszek powietrznych głowy: Inflatable Tubular Structure i Inflatable Curtain. „Inflatable Tubular Structure” była pierwszą formą poduszki powietrznej głowy. Kształtem przypominała „kiełbasę” i rozwijała się z podsufitki nad przednimi drzwiczkami. „Inflatable Curtain” rozciąga się na całą górną długość boku pojazdu. Jest ona zamontowana w ramie dachowej powyżej drzwiczek pojazdu.

Ogranicznik siły naprężania pasów

Ograniczniki siły naprężenia pasów to adaptacyjne zamki automatyczne, w których, tak samo jak w poduszkach powietrznych, generator gazu zmienia poziom siły z wysokiego na niski.

 

Dzięki optymalnej synchronizacji napinacza pasów z poduszką powietrzną, energia kinetyczna pasażerów pojazdu jest powoli redukowana przez cały czas trwania wypadku, co redukuje działające na nich siły.

PRACE KONTROLNE I DIAGNOSTYCZNE PRZY UKŁADZIE PODUSZEK POWIETRZNYCH: POSZUKIWANIE USTEREK

Należy pamiętać, że prace przy systemie poduszek powietrznych mogą być wykonywane wyłącznie przez wyspecjalizowany i wykwalifikowany personel.

 

Uwzględnić wszystkie przepisy ustawowe i zalecenia producenta. To samo dotyczy utylizacji rozwiniętych lub starych poduszek powietrznych. Zaleca się w miarę możliwości przeszkolenie wszystkich pracowników warsztatu, ponieważ wiele prac niezwiązanych bezpośrednio z poduszkami powietrznymi wymaga demontażu poduszki powietrznej lub napinaczy pasów. Jest to na przykład konieczne przy wykonywaniu napraw zestawu wskaźników.

 

Tak samo, jak w przypadku diagnostyki i poszukiwania usterek w innych układach, należy tu zacząć od kontroli wzrokowej. W jej ramach należy sprawdzić wszystkie widoczne elementy systemu poduszek powietrznych pod kątem uszkodzeń i prawidłowego podłączenia wtyków. Często przyczyną błędów jest nieprawidłowe połączenie wtyków z napinaczami pasów lub bocznymi poduszkami powietrznymi w strefie przednich siedzeń. Przesuwanie foteli w przód i w tył powoduje poluzowanie połączeń wtykowych, wskutek czego powstają oporności stykowe. Potencjalnym źródłem usterek może być również sprężyna spiralna. Także tutaj dochodzi do usterek ze względu na to, że sprężyna jest obciążana przy każdym ruchu kierownicy. W każdym z tych przypadków wymagane jest użycie odpowiedniego testera diagnostycznego. W przypadku stwierdzenia w ramach kontroli wzrokowej nieprawidłowego połączenia wtykowego należy wykasować kody usterek z pamięci przy użyciu testera diagnostycznego.

Jeżeli kontrola wzorkowa nie wykaże żadnych usterek, odczytać pamięć usterek przy użyciu testera diagnostycznego. Błędy, które wystąpiły w układzie, są zazwyczaj rozpoznawane przez system autodiagnostyczny i zapisywane w pamięci usterek. Jeżeli w pamięci jest zapisany jeden z następujących kodów: nieprawidłowy sygnał, za niski / za wysoki sygnał, to przyczyną usterki może być na przykład uszkodzenie przewodu. W tym przypadku połączenia kablowe między czujnikami i sterownikiem można sprawdzić multimetrem pod kątem ciągłości i zwarcia z masą. Informacje o lokalizacji czujników i połączeń wtykowych oraz funkcjach pinów sterownika są zawarte w informacjach i schematach producenta pojazdu. Należy przy tym przede wszystkim pamiętać o odłączeniu akumulatora od instalacji elektrycznej pojazdu i czujników oraz sterownika od wiązki kabli. Nie podłączać przewodów kontrolnych do wtyków przy użyciu wykonanych "samodzielnie" adapterów kontrolnych (wyprostowanych spinaczy biurowych). Mogą one uszkodzić wrażliwe styki i spowodować niezauważalne nowe usterki. Lepszym rozwiązaniem jest stosowanie specjalnych końcówek kontrolnych dopasowanych do konfiguracji styków wtyczek i gwarantujących prawidłowość styku.

Czy ten artykuł jest dla Ciebie pomocny?

Nie, w niczym mi nie pomógł

Tak, okazał się pomocny

Proszę powiedzieć, co się nie podobało.
Dziękuję! Ale zanim odejdziesz!

Zarejestruj się, aby otrzymywać nasz bezpłatny biuletyn HELLA TECH WORLD i być na bieżąco z najnowszymi filmami technicznymi, poradami dotyczącymi naprawy samochodów, szkoleniami, kampaniami marketingowymi i wskazówkami diagnostycznymi.

Pokaż pozostałe informacje o naszym biuletynie Ukryj pozostałe informacje o naszym biuletynie

Zarejestruj się, aby otrzymywać nasz bezpłatny biuletyn HELLA TECH WORLD i być na bieżąco z najnowszymi filmami technicznymi, poradami dotyczącymi naprawy samochodów, szkoleniami, kampaniami marketingowymi i wskazówkami diagnostycznymi.

Razem możemy sprawić, że samochody szybko wrócą na drogi!

Proszę pamiętać:
Zostaniesz zapisany do newslettera dopiero po kliknięciu na link potwierdzający w e-mailu z powiadomieniem, który otrzymasz wkrótce!

Ochrona danych osobowyc | Rezygnacja z subskrypcji

Proszę pamiętać:
Zostaniesz zapisany do newslettera dopiero po kliknięciu na link potwierdzający w e-mailu z powiadomieniem, który otrzymasz wkrótce!

Ochrona danych osobowyc | Rezygnacja z subskrypcji

Prawie gotowe!

Wszystko co musisz zrobić, to potwierdzić swoją rejestrację!
Wysłaliśmy wiadomość e-mail na adres your email address.

Sprawdź swoją skrzynkę odbiorczą i kliknij na link potwierdzający, aby zacząć otrzymywać aktualne informacje o HELLA TECH WORLD.

Nieprawidłowy e-mail lub brak potwierdzenia?
Kliknij tutaj aby wprowadzić go ponownie.