Algemeen
Koelvloeistofpompen (afbeelding 1) worden meestal via een tand- of multi-V-riem aangedreven en pompen de koelvloeistof door het koelvloeistofcircuit van de motor. De pompen kunnen direct aan de motor of ergens anders ingebouwd zijn. De bouwvormen zijn zeer verschillend. Koelvloeistofpompen moeten bestand zijn tegen enorme temperatuurschommelingen (- 40°C tot ca. +120°C). Wisselende toerentallen (500 - 8000 omw/min) en drukken tot maximaal 3 bar, verlangen een hoge bestendigheid van lagers en afdichtingen.
Om brandstof te besparen worden in de toekomst steeds vaker elektrisch aangedreven en elektronisch geregelde koelvloeistofpompen worden gebruikt.
Afbeelding 1
Opbouw / werking
De mechanische koelvloeistofpomp bestaat uit de volgende 5 onderdeelgroepen (tekening):
Aandrijfpoelie en pompwaaier zijn bevestigd op dezelfde gelagerde as. Een glijringafdichting dicht de pompas naar buiten af. Door de draaibeweging van de pompwaaier wordt de koelvloeistof door het koelsysteem gepompt. Pompwaaiers zijn doorgaan van kunststof of metaal. De lagerbelasting is bij kunststofwaaiers lager. Daarnaast zijn ze minder gevoelig voor cavitatie.
Kunststofwaaiers worden echter bros bij veroudering.
De glijringafdichting (afbeelding 2) wordt doorlopend gesmeerd en gekoeld door de koelvloeistof. Door de constructie kan een zeer kleine hoeveelheid koelvloeistof in de vrije ruimte achter de afdichting komen en bij de ontlastingsboring van de pomp weglekken. De eventueel zichtbare koelvloeistofsporen zijn geen eenduidige indicatie voor een defecte pomp.
Tekening
Effecten bij uitval / oorzaken
Uitvallen van de koelvloeistofpomp is merkbaar door het volgende:
· Geluiden
· Koelvloeistofverlies
· Gebrekkige koeling / motor oververhit
Mogelijke oorzaken:
· Mechanische schade:
Pompwaaier los/gebroken
Lager of afdichting defect
Aandrijfpoelie beschadigd
· Doorsnedevermindering door corrosie of afdichtmiddel
· Cavitatie:
Beschadiging van de pompwaaier door de vorming en uit elkaar spattende dampbellen in de koelvloeistof (afbeelding 3)
· Elektrische storing (kortsluiting/onderbreking)
Afbeelding 3
Aandrijfpoelie beschadigd (losse poeliering), afbeelding 4:
· Spanning van de aandrijfriem te hoog
· Verkeerde uitlijning van de riem
Defect waterpomplager (lagerkooi):
· Sterke trillingen door defecte Visco-koppeling
Koelvloeistoflekkage bij de pomp, bijv. door:
· Overmatig aanbrengen van afdichtmiddel
Afbeelding 5
Resten van het afdichtmateriaal (afbeelding 5) kunnen in het koelvloeistofcircuit komen en bijv. de glijringafdichting beschadigenCorrosie in het totale koelsysteem (afbeelding 6):
· Defecte cilinderkoppakking - uitlaatgassen van de motor komen in het koelsysteem. Negatieve verandering van de pH-waarde
Afbeelding 6
Pomponderdelen, zoals pompwaaier, behuizing, glijringafdichting en as sterk beschadigd door putcorrosie (afbeelding 7):· Verouderde/afgewerkte koelvloeistof met hoog chloridenaandeel (zoutverbindingen) in combinatie met een verhoogde temperaturen.
Overmatige lekkage van koelvloeistof bij de ontlastingsboring (afbeelding 8):
Afbeelding 7
Veroorzaakt door corrosie in het koelsysteemBij het vervangen van de koelvloeistofpomp moeten altijd de aanwijzingen in het in de verpakking meegeleverde document en de speciale inbouwvoorschriften van de voertuigfabrikant worden opgevolgd. Is het koelsysteem verontreinigd, moet het worden doorgespoeld. Hiervoor is bijv. de koelsysteemreiniger 8PE 351 225-841 geschikt. Het koelsysteem mag alleen worden gevuld met een koelvloeistof die voldoet aan de specificaties van de voertuigfabrikant. Het systeem moet volgens de aanwijzingen van de fabrikant worden gevuld, resp. ontlucht. Verkeerd inbouwen kan leiden tot oververhitting van de motor, beschadiging van de riemaandrijving en/of motorschade.
Informatie over het gebruik, specificaties en verversingsintervallen voor koelvloeistoffen vindt u in de betreffende technische informatie "Koelvloeistoffen".
Afbeelding 8
Belangrijke veiligheidsinstructie
Helemaal niet nuttig
Zeer nuttig