Regen, zon of wat?

Het was een Franse autofabrikant die in 1994 voor het eerst een regensensor in een productievoertuig gebruikte. Sindsdien is de triomfantelijke opmars van het onderdeel begonnen, en vandaag behoort de regensensor tot de standaarduitrusting. Hij detecteert dat de voorruit nat wordt en zendt een dien overeenkomstig signaal naar een besturingseenheid om de ruitenwissers in werking te stellen. De snelheid van de ruitenwissers varieert al naargelang de intensiteit van de regen. Een exacte meting van de hoeveelheid regen is niet mogelijk, maar ook niet nodig. HELLA was een pionier in de ontwikkeling van regensensoren en is nu een van de marktleiders in zowel OE als de aftermarket.

De multifunctionele regen-/lichtsensor integreert vijf functies in één product: Regen-, licht-, zonne-energie- en vochtmeting, evenals de aanpassing van de lichtintensiteit van het head-up-display.

De multifunctionele regen-/lichtsensor integreert vijf functies in één product: Regen-, licht-, zonne-energie- en vochtmeting, evenals de aanpassing van de lichtintensiteit van het head-up-display. Foto: HELLA

Bij een regensensor met aanvullende functies betreft het een opto-elektronische component. Hij zit discreet verborgen achter het zwarte gedeelte van de voorruit, ter hoogte van de achteruitkijkspiegel. Als de voorruit moet worden vervangen vanwege steenslag, kan de oude sensor in de basis van de nieuwe voorruit worden gelijmd of geklemd.

Eenvoudig montage: De basis biedt plaats aan een regen-/lichtsensor, de radarsensor en de frontcamera.

Eenvoudig montage: De basis biedt plaats aan een regen-/lichtsensor, de radarsensor en de frontcamera.

Tegenwoordig wordt meestal een combinatie van regen- en lichtsensor gebruikt. Afhankelijk van het voertuigmodel worden ook een afstands- en omgevingsdetectiesensor (radar/lidar) en een camera, bijvoorbeeld voor het herkennen van verkeersborden of voor het toepassen van rijstrooksystemen, in de basis achter de voorruit geplaatst.

Regen-/lichtsensor, camera en radarsensor inclusief achteruitkijkspiegel bij gedemonteerde voorruit.

Regen-/lichtsensor, camera en radarsensor inclusief achteruitkijkspiegel bij gedemonteerde voorruit.

Verdere ontwikkeling + extra functies

Intussen heeft HELLA de vierde generatie regen-/lichtsensoren in zijn aanbod, waarmee de ruitenwissers en de koplampen automatisch worden aangestuurd. De complexe componenten integreren echter ook andere functies, zoals meting van zonlicht en vochtigheid en aanpassing van de lichtintensiteit van het head-up-display. Het systeem is modulair opgebouwd, zodat de voertuigfabrikant kan kiezen uit verschillende configuraties. Naast de lichtsensor kunnen de regensensor, de combinatie van regen-/lichtsensor, van regen-/licht- en zonnesensor, van regen-/licht- en klimaatsensor (zonnelading en vochtigheid), een pure klimaatsensor (zonnelading en vochtigheid) en ook een sensor voor de helderheidsregeling van het head-up-display (HUD) of de (digitale) instrumentverlichting worden gerealiseerd.

De regensensor

De regensensor registreert waterdruppels op de voorruit met behulp van een opto-elektronische meetmethode. Strikt genomen, detecteert hij de lichtbreking die wordt veroorzaakt door de waterdruppels. Daartoe zenden lichtgevende diodes in de optische eenheid infrarood licht naar het glasoppervlak. Wanneer de ruit droog is, weerkaatst deze het infrarode licht bijna volledig en een fotodiode, die ook in het sensorsysteem is ondergebracht, meet de weerkaatste lichtintensiteit. Als de ruit vochtig wordt (waterdruppels), ontsnapt het infrarode licht uit de voorruit als gevolg van de breking die wordt veroorzaakt. Er wordt minder licht naar de fotodiode teruggekaatst - dit wordt het strooilichtprincipe genoemd. De sensorelektronica evalueert de resultaten en zendt een dienovereenkomstig signaal naar de regeleenheid van de ruitenwisser. Zo kunnen verschillende wisfrequenties tot en met continu wissen in zware regen met verschillende snelheden worden gerealiseerd. Nog een voordeel: De ruitenwisser schakelt zichzelf automatisch uit als er geen waterdruppels op de voorruit liggen. Dit voorkomt "droog wissen", wat schadelijk is voor de wisserbladen. Zelfs in de winter werken moderne regensensoren. Als zich echter een laag ijs op de voorruit heeft gevormd, zal de elektronica het schadelijke "schrobben" stoppen. Om condensatie in de optica van de sensor te voorkomen, kan het binnengedeelte extra worden verwarmd.

Handmatige functietest van de regensensor met stationair draaiende motor.

Handmatige functietest van de regensensor met stationair draaiende motor.

De lichtsensor

De lichtsensor werkt met twee onafhankelijke sensoren: De ene heeft een brede detectiehoek, zodat hij al het omgevingslicht opvangt, ongeacht de invalshoek. De tweede sensor meet het licht in het voorveld. Hij is zodanig afgesteld, dat hij alleen de lichtintensiteit direct voor het voertuig detecteert. De automatische helderheidsaanpassing van een head-up-display, bijvoorbeeld, is op deze meetmethode gebaseerd. De automatische activering van de dimlichtbundel daarentegen is gebaseerd op beide sensorgegevens.

 

Lichtsensoren vormen de basis voor verdere interactieve maatregelen om de verlichting van voertuigen te regelen. Daarbij zijn tegemoetkomende voertuigen even relevant als vooroprijdende voertuigen. De dag-/nachtgrens speelt eveneens een rol evenals de herkenning van wegverlichting en reflecterende verkeersborden, bijvoorbeeld bij het binnenrijden va de bebouwde kom. Intelligente hulpsystemen zoals adaptief bochtenlicht, adaptieve lichtverdeling (selectieve verlichting van gevarenzones) of verblindingsvrij grootlicht (adaptieve helder/donkeruitschakeling) worden, afhankelijk van de koplamptechnologie, toegevoegd. De HELLA-groep levert bijvoorbeeld dienovereenkomstige systemen zoals het Advanced Frontlighting System (AFS). Bij ledkoplampen van HELLA kunnen afzonderlijke ledmodules op basis van de informatie van de lichtsensor (en andere omgevingsparameters) worden in- en uitgeschakeld, afhankelijk van de omgevingsomstandigheden en de verkeerssituatie. 

Eenvoudige functietest van de lichtsensor door deze tijdelijk af te plakken terwijl de motor stationair draait.

Eenvoudige functietest van de lichtsensor door deze tijdelijk af te plakken terwijl de motor stationair draait.

Een multitalent

De integratie van een moderne regen-/lichtsensor met aanvullende functies levert een doorslaggevende bijdrage aan de verbetering van de verkeersveiligheid en het rijcomfort. De automatische intervalschakeling van de ruitenwisser (dankzij de regensensor) verhoogt bijvoorbeeld het rijcomfort, zorgt voor optimaal zicht en beschermt de ruitenwisserbladen.  

 

Wanneer het donkerder wordt of men een tunnel inrijdt, schakelt de auto dankzij de lichtsensor automatisch de autoverlichting in of zorgt ervoor dat de koplampen in het donker automatisch worden in- en uitgeschakeld wanneer er tegenliggers zijn. Daarbij komt nog de contrastgevoelige aanpassing van het head-up- of instrumentdisplay - afhankelijk van het tijdstip van de dag.  

 

De automatische klimaatregeling reageert door middel van een klimaatsensor (zonintensiteit en vochtigheid) ook op zonnestraling en vochtigheid. De binnentemperatuur en de ventilatie kunnen dienovereenkomstig worden aangepast. Dit laatste voorkomt dat de ruiten beslaan.  

 

De regen-/lichtsensor - met andere woorden, een echt multitalent!