Automatische transmissies zijn helemaal in

De vraag of je bij aanschaf van een nieuwe auto moet kiezen voor een automatische of handgeschakelde versnellingsbak, is bijna filosofisch. Jarenlang werd er gezegd dat een handgeschakelde versnellingsbak eerder iets was voor vlotte en sportieve bestuurders, terwijl de automatische transmissie de reputatie had traag te zijn en meer brandstof te verbruiken. Vooroordelen die gezien de enorme technologische vooruitgang allang niet meer te handhaven zijn. In overeenstemming hiermee neemt ook bij ons het aantal nieuwe auto's met een automatische transmissie voortdurend toe. Terwijl in het jaar 2000 nog maar 20% van de voertuigen in Duitsland was uitgerust met een automaat, heeft nu iedere tweede nieuwe auto al een dergelijke versnellingsbak – en niet in de laatste plaats dankzij het toenemende aantal elektrische voertuigen is de tendens nog steeds stijgend. Maar de ene automaat is de andere niet! Wij geven hier een overzicht van de verschillende technologieën en leggen uit welke voor- en nadelen ze hebben.

Geautomatiseerde schakelbak

Deze transmissie is opgebouwd als een handgeschakelde versnellingsbak, maar het koppelen en schakelen zijn geautomatiseerd. Bovendien zijn er in dit systeem een transmissieactuator en een koppelingsactuator geïntegreerd, waarbij de laatste het koppelingspedaal vervangt. Het schakelen van de ene naar de andere versnelling wordt elektronisch bewaakt en geregeld. Een groot nadeel zijn de trekkrachtonderbrekingen die hierbij ontstaan en niet alleen zorgen voor onaangenaam en oncomfortabel 'schokken', maar vooral bij voertuigen met minder krachtige motoren ook voor slechte acceleratiewaarden. De kosten en het extra verbruik zijn echter te overzien.

Continu-variabele transmissie (CVT)

Bij dit type transmissie verandert de overbrengingsverhouding zonder dat er wordt geschakeld. Eenvoudig uitgelegd zijn er hier in de versnellingsbak twee variabele, tegen elkaar in lopende kegelvormige poelies ingebouwd die met riemen of een metalen schakelband met elkaar zijn verbonden. Afhankelijk van het toerental van de versnellingsbak verandert de overbrengingsverhouding van de poelies en dus ook het toerental van de aandrijfas. Dit maakt een acceleratie zonder schokken en een optimaal, aan de rijstijl aangepast motortoerental mogelijk. Een nadeel is echter het achtergrondgeluid bij hoge acceleratie – het gieren van de motor kan heel vervelend zijn. Een CVT (Continuously Variable Transmission) wordt bij scooters allang gebruikt, maar bij personenauto's bijna nooit.

Automaat met koppelomvormer

De bekendste automatische transmissie is zonder enige twijfel de klassieke automaat met koppelomvormer. Hier zit er tussen motor en versnellingsbak een hydraulische koppelomvormer (vloeistofkoppeling), die zorgt voor een hoog comfort bij het starten en schakelen. Een moderne automaat met koppelomvormer is prettiger voor het gehoor, omdat het toerental betrekkelijk laag wordt gehouden en zelfs bij sterk accelereren niet voortdurend hoog blijft. Een nadeel ten opzichte van handgeschakelde versnellingsbakken is het meestal wat hogere verbruik. Bovendien is er relatief veel ruimte voor nodig. Dit type transmissie is zeer wijdverbreid in de VS (daar hebben handmatige versnellingsbakken overigens altijd al een absoluut ondergeschikte rol gespeeld).

Versnellingsbak met dubbele koppeling (Direct Shift Gear)

Deze versnellingsbak combineert de voordelen van met de hand schakelen met die van een automaat. Dit is mogelijk dankzij twee versnellingsbakken, waarvan de ene zorgt voor de even versnellingen en de andere voor de oneven. Iedere versnellingsbak heeft een eigen koppeling, die de juiste versnelling overbrengt op de aandrijfwielen. Telkens als er van de ene versnelling naar de andere wordt geschakeld, gaat er één koppeling open terwijl de andere sluit. Omdat er wordt geschakeld zonder trekkrachtonderbreking, bereikt de transmissie met dubbele koppeling zeer goede acceleratiewaarden, die niet onderdoen voor die van een handgeschakelde versnellingsbak. Het is ook mogelijk om over te gaan op semi-handmatig schakelen, bijvoorbeeld met behulp van schakelflippers aan het stuur. Voor deze versnellingsbak is er weinig ruimte nodig en de verbruikswaarden zijn even laag als bij een handgeschakelde transmissie. Een nadeel is de mechanische slijtage van de koppeling, het hoge gewicht van de versnellingsbak en de meestal vrij hoge meerprijs. Dit type transmissie wordt inmiddels gebruikt door een groot aantal voertuigfabrikanten, die er allemaal een eigen naam voor hebben. Zo heet hij bij Audi S-tronic, bij Mercedes Benz DCT en bij Volkswagen DSG.

Fotobronnen

gettyimages #890205628/loraks

gettyimages #178762749/Bizhan33