EU-batterijenverordening: Etikettering, recycling & co. - deze regels zijn in de toekomst van toepassing
Hoe verschillend een voertuig met verbrandingsmotor en een elektrische auto ook zijn, ze hebben één ding gemeen: Beide hebben een accu nodig. Terwijl de verbrandingsmotor een startaccu gebruikt, haalt het elektrische voertuig zijn energie uit een tractie-accu. Maar wat gebeurt er met de accu aan het einde van zijn levenscyclus? Hoe ziet een correcte afdanking eruit, hoe kunnen de waardevolle grondstoffen in de accu's behouden blijven in de recycling-economie, waar moeten autospecialisten op letten bij de demontage van de verschillende soorten accu's en batterijen? Om in de toekomst voor meer duidelijkheid, veiligheid en duurzaamheid te zorgen als het om accu's gaat, heeft Brussel de nieuwe EU-batterijenverordening gelanceerd.
Waarom is de EU-batterijenverordening gewijzigd?
Accu's en batterijen zijn een integraal onderdeel van ons leven geworden - en ze brengen mobiliteit letterlijk in beweging. Onderzoeken gaan ervan uit dat de vraag naar accu's tegen 2030 waarschijnlijk zal vertienvoudigen, onder meer door het toenemende aantal elektrische auto's. De groeiende accumarkt heeft de EU ertoe gezet actie te ondernemen: De nieuwe EU-batterijenverordening moet zorgen voor meer transparantie bij de productie, het gebruik en het recyclen van (afgedankte) batterijen en accu's.
Wat is het doel van de EU-batterijenverordening?
Met de nieuwe verordening scherpt de EU vooral de duurzaamheidsregels voor (afgedankte) accu's en batterijen aan. Het doel is om een circulaire economie voor de accusector te creëren. In alle fasen van de levenscyclus van accu's - van productie tot recycling - moeten hulpbronnen en het milieu worden ontzien. Dit betekent bijv. dat er grondstoffen uit oude accu's en batterijen gebruikt worden bij de productie van nieuwe. Een gemiddelde lithium-ion-accu van 400 kg bevat de volgende hoeveelheden recyclebare grondstoffen:
- Grafiet: 33 kg
- Kobalt: 12 kg
- Nikkel: 12 kg
- Mangaan: 11 kg
- Lithium: 4 kg
Naast plastic komen er bijvoorbeeld ook aluminium en koper uit de accubehuizing.
Een van de belangrijkste innovaties: In plaats van tot nu toe drie, heeft de nieuwe EU-batterijenverordening betrekking op in totaal vijf soorten batterijen en accu's:
- Conventionele apparaatbatterijen (portable batteries)
- Nieuw: Accu's voor lichte vervoermiddelen (bijv. e-bikes) als nieuw type accu (LMT-accu's)
- Accu's voor voertuigen voor het starten, de verlichting en de ontsteking van voertuigen (SLI-accu's)
- Nieuw: Tractie-accu's voor het aandrijven van elektrische auto's en andere wegvoertuigen (electric vehicle batteries; EV-accu's)
- Industriële accu's voor energieopslag en het aandrijven van industriële voertuigen (industrial batteries)
Wat verandert er door de nieuwe EU-batterijenverordening?
De nieuwe EU-batterijenverordening legt fabrikanten en detailhandelaren verplichtingen op. Ongeacht het type, moeten alle accu's en batterijen labels dragen die informatie over hun capaciteit, prestaties, levensduur en chemische samenstelling bieden. Bovendien moeten alle accu's en batterijen voorzien zijn van een symbool dat aangeeft hoe ze op de juiste manier bij het afval moeten.
Alle bedrijven die handelen in accu's en batterijen binnen de EU, hebben ook een zorgplicht. De enige uitzonderingen zijn kleine en middelgrote ondernemingen. Concreet betekent dit dat de accu- en batterij-industrie in de toekomst zorgvuldigheid op het gebied van mensenrechten en milieu in de hele toeleveringsketen moet garanderen en aantonen. Dit omvat het opzetten van een managementsysteem, een risicomanagementplan en het openbaar maken van informatie. Daarbij komen dan nog de regelmatige audits, controles en de documentatie.
Voor LMT-accu's, EV-accu's en oplaadbare industriële accu's met een energiecapaciteit van meer dan 2 kilowattuur (kWh) heeft het digitale batterijpaspoort de vorm van een QR-code. Dit batterijpaspoort moet informatie bevatten over de CO2-voetafdruk van de accu, de samenstelling en de ontmanteling van de accu.
En waar gaat Euro 7 over?
In samenhang met accu's en de markt voor motorvoertuigen wordt tegenwoordig vaak een andere term gebruikt: de Euro 7-emissienorm. Volgens de huidige versie moeten nieuwe automodellen die vanaf 2026 voor het eerst worden geregistreerd, voldoen aan de eisen van de norm. Dit geldt ook voor de duurzaamheid van accu's in elektrische auto's: Na vijf jaar moet de gezondheidstoestand (State of Health) minstens 80 procent bedragen en na acht jaar of 160.000 km minstens 70 procent. Aan de ene kant moet dit de eigenaar van het voertuig beschermen tegen waardeverlies van zijn auto, en aan de andere kant moet het ook de CO2-balans van de tractie-accu's verbeteren.